LET OP : Sommige versies van Internet explorer werken niet goed met de scripts op deze pagina. Zo kunnen er stukken tekst wegvallen en ook kun je geen foto's bekijken.

Een goed moment dus om over te stappen op de beste webbrowser die nu beschikbaar is : Firefox. Die kun je hier downloaden:

http://www.mozilla.com/eng-US/firefox/firefox.html

De laatste posting staat altijd bovenaan de pagina.

FOTO'S

Door 1 keer op een foto te klikken wordt deze vergroot. Klik je nog een keer dan krijg je het orginele formaat.

Tenslotte mijn excuses voor de talrijke typo's in de tekst, te wijten aan het gegeven dat ik met grote vingers op een piepklein toetsenbordje van een netboek heb zitten tikken en het lezen vanaf een klein schermpje in mijn geval er al gauw toe leidt dat ik ze over het hoofd zie. Omwille van de authenticiteit laat ik ze wel gewoon staan.

Woensdag 11 november 2009.

Internetblokkades

Internet blijft lastig in dit deel van de wereld. Mijn eigen hosting provider blokkeert automatisch alle inkomende connecties vanuit  Turkije. Als argument geven ze op dat vanuit Turkije de meeste spam Nederlan binnenkomt. IK heb dat eens uitgezocht en, hoewel Turkije wel een behoorlijk aandeel in het spamverkeer heeft is het toch echt de Russische federatie die voor de meeste spam voor z'n rekening neemt.Dan is het gek dat ik vanuit Rusland wel kan inloggen en vanuit Turkije niet. Kortom de correspondentie met de provider is nog niet voltooid. Ik ga ervan uit dat het hier een niet geleverde dienst betreft omdat mij nooit verteld was over dit beleid. En dan hoor je tenminste geld terug te krijgen....

Vervelender is dat deze pagina in Syrie door de autoriteiten geblokkeerd wordt. Blijkbaar is men nogal gevoelig voor zelfs de geringste kritische noot in plaats dat men zich aan de vele typefouten stoort (een probleem veroorzaakt door een klein netbook toetsenbord i.c.m. grote vingers. Nu opgelost door een los toetsenbord in m'n koffer te stoppen voor langere teksten).

Uiteraard zijn er op internet voldoende workarounds beschikbaar maar m.n. het gebruik van proxyservers lijkt hier nauwkeurig gevolgd te worden. Gevolg is dat je voortdurend op zoek moet naar de nieuwste proxies die nog niet door de auoriteiten hier ontdekt zijn.

Deze tekst komt via een Canadese anonieme proxyserver die pas twee uur op het net beschikbaar is. Eens zien hoelang dit goed gaat.

praktische informatie.

Amsterdam-Damascus snel

De snelste manier om van Amsterdam naar Damascus te komen is uiteraard per lijnvlucht.

Syrian air vliegt twee keer per week voor een redelijke prijs, rechtstreeks vanaf Schiphol.

Turkish airlines of BMI zijn goede alternatieven en soms heeft Austrian Airlines goedkope vluchten in de aanbieding. Reken er evenwel op dat je minstens 300 Euro kwijt bent voor een retourvlucht, en dan heb ik het over de aanbiedingen die de maatschappijen soms doen.

“normale prijzen”liggen tussen de 450,- en 600,- Euro retour.

Amsterdam – Damascus per vliegtuig en bus/ trein.

Een alternatief voor de snelste verbinding is gebruik te maken van een van de low-budgetcarriers die vanaf Schiphol op Turkije vliegen. De belangrijkst daarvan zijn Transavia, Corendon, Pegasus en Sunexpress.

Afhankelijk van het seizoen en het tijdstip van boeken (hoe verder voor de vertrekdatum, hoe beter) kun je al vanaf 50 Euro enkele reis Amsterdam-Istanboel vliegen.

Je kunt dan besluiten om eerst Istanboel te bezoeken of door te vliegen naar Adana in het Zuidoosten van Turkije.

Na vele reizen in die richting heb ik inmiddels een voorkeur ontwikkeld voor Pegasus airlines. De maatschappij vliegt met nieuwe toestellen maar heeft als belangrijkste voordeel de vertrektijd, 14.55 uur vanaf Schiphol naar Istanboel. Je komt daar rond een uur of zes lokale tijd aan. Reken erop dat je , inclusief het wachten op je bagage en de bus, ongeveer twee uur kwijt bent om in Istanboel zelf aan te komen.

Een ander groot voordeel van vliegen met Pegasus is dat je met die maatschappij goede aansluitende verbindingen hebt naar een groot aantal bestemmingen in de rest van het land.

Heb je geen geldig visum voor Turkije ga dan na aankomst in de hal en voordat je naar de douaneloketten loopt naar rechts. Je ziet daar een loket met het bordje visum. Betaal 15 euro (bij voorkeur gepast) en je krijgt een zegeltje dat recht geeft op drie maanden verblijf in Turkije.

Het is een multiple-entry visum dus het is ook nog geldig wanneer je vanuit een buurland Turkije weer binnen komt.

Stop-over in Istanboel.

De budget-carriers vliegen bijna allemaal op Sabihah-Gokcen, een vliegveld dat zo'n 50 kilometer ten Zuiden van de stad ligt. Voor 15 Turkse lira vertrekt vandaar elk uur een bus van het bedrijf HAVAS naar het Taksim plein in het centrum van de stad. Als je bij de aankomsthalte van de bus de straat oversteekt kom je in een wijkje met veel hotels in alle prijsklassen.

Mijn voorkeur daar gaat uit naar hotel AVROPA waar je al voor 40 Euro per nacht onderdak bent.

Door naar Adana en Antakya per vliegtuig en bus.

Pegasus biedt vanuit Istanboel een aansluitende verbinding naar Adana. De vlucht vertrekt rond half acht 's avonds en komt vijf kwartier later aan. Als alles meezit kun je vanaf het vliegveld voor zo'n 14 lira (7 euro) een taxi nemen naar het otogar (busstation) van de stad en de bus van 21.00 uur naar Antakya nemen. Kaartjes koop je op het otogar. Vertrouw daarbij op de mensen bij de taxistandplaats die je willen helpen. Omdat er meerdere maatschappijen naar Antakya rijden moet je altijd vragen naar de eerstvolgende bus. Er zijn genoeg mensen daar die Duits, Engels of zelfs Nederland spreken dus dat lukt altijd wel is mijn ervaring. Een kaartje kost je 18 lira/9 euro

Van Adana naar Antakya (220 kilometer) doet de bus er tussen de drie en vierenhalf uur over, wat betekent dat je niet voor middernacht in Antakya bent. Je komt dan aan op het otogar dat zo'n vijf kilometer ten Noordoosten van het stadscentrum ligt. Op het Otogar zelf is een overnachtingsmogelijkheid dat de naam “otel ”draagt. Stel je er niet meer van voor dan een kale kamer met een gedeelde toilet/douchegelegenheid met aangrenzend cafetaria en internetfaciliteiten. Slapen doe je er voor 20 Lira (tien Euro) per nacht.

Je vindt het “otel” in het gebouw dat pal voor je ligt als je uit de bus stapt. De ingang is in het cafetaria. (Als je naar beneden loopt ben je er voorbij gelopen).

Ben je nog nooit in Antakya geweest dan is het de moeite waard om daar een nachtje extra door te brengen, al was het maar voor het archeologisch museum met de wereldberoemde mozaïeken.

Omdat een groot deel van de bevolking Arabisch is is Antakya ook een goede plek om een eerste indruk te krijgen van het Oosten waarbij de grote bazaar/soukh en de Ottomaanse wijk de moeite van het bezoek waard zijn. Het zal je ook opvallen dat Antakya's stadscentrum meerdere christelijke kerken telt. Iets ten Oosten van de stad ligt een grot die , naar men zegt, de eerste christelijke kerk zou zijn geweest terwijl er zich boven de stad restanten bevinden van de grote vestingwerken uit de tijd van de kruisvaarders. Om die te bezoek moet je wel een taxi nemen (20 lira/10 Euro).

Goedkope en schone verblijfsaccomodaties zijn het Guney hotel en hotel Onur (resp. 35 lira /17,5 euro en 80 lira/40 euro per nacht). Beide hotels liggen in het centrum van de stad. Om er te komen neem je , na aankomst op het Otogar, het gratis busje van de maatschappij waarmee je aangekomen bent naar het stadscentrum.. Deze busjes staan wanneer je uit de bus stapt aan je linkerhand.

Ze zetten je af bij de plaats waar veel minibusjes de verdere omgeving bedienen.

Hoewel het er 's nachts wat Unheimisch uitziet kunt je vandaar in hooguit tien minuten naar een van de genoemde hotels lopen. De chauffeur van je busje wijst je wel in welke richting je moet lopen en verder is er altijd nog wel iemand op straat aan wie je het kunt vragen.

Wanner je door wilt reizen zul je weer terug moeten naar het Otogar. Neem daarvoor dolmus no.5 die vertrekt van de (mini-)bushalte die tweehonderd meter van je hotel ligt. Voor 1 lira (0,5 euro) ben je er in twintig minuten.

Antakya-Aleppo

Vanaf het otogar in Antakya vertrekt er om het uur een bus of minibus naar Aleppo. De afstand is ruim 110 kilometer en je betaalt daarvoor niet meer dan 8 lira (4 euro). Let er wel op dat je bus rechtstreeks naar Aleppo gaat. Een aantal maatschappijen die naar andere bestemmingen rijden schromen niet om je de prijs voor een ticket naar Aleppo te laten betalen om je vijf kilometer na de grens op een t-splitsing af te zetten. Daar ben je vervolgens “overgeleverd” aan de chauffeurs van de mini-busjes om je de veertig volgende kilometer naar Aleppo te brengen.

Mocht je deze pech hebben let dan goed op wat de lokale passagiers betalen. Eigenlijk is elk bedrag boven de 200 pond all teveel.

Alle bussen naar Aleppo zetten je af bij Bab-Antakya in Aleppo vanwaar je binnen tien minuten lopen in de wijk rondom Sjeriah Baron komt, waar zich een groot aantal hotels, wederom in alle prijsklassen, bevindt.

Een hostel kost daar tussen de 400 en 800 Syrische ponden (5 tot 9 Euro). In het beroemde, maar inmiddels redelijk vervallen Baron hotel ben je zo'n 3000 pond per nacht kwijt (48 euro).

Aleppo-Damascus.

Reis je vanuit Aleppo door naar Damascus dan heb je de keuze uit de trein of de bus. Omdat het busstation van waar je uit Aleppo naar Damascus vertrekt vrij ver buiten de stad ligt is de trein een goed en zeer betaalbaar alternatief. Voor 250 pond/ 4 euro heb je een eerste-klas enkele reis.

De trein doet er ongeveer 4 ½ uur over.

Wil je toch met bus reken dan op 200 pond/3,20 euro voor de taxi en 250 pond/4 euro voor de bus.

Alle bussen uit het Noorden van Syrië komen aan op het Harasta busstation, drie kilometer ten Noorden van de oude stad van Damascus. (zie: in Damascus)

Antakya- Damascus rechtstreeks.

Omdat ik aanneem dat je onderweg wel iets van het landschap wilt zien beperk ik me hier tot de bussen die overdag vertrekken. Er zijn drie maatschappijen die op Damascus rijden. Ze doen wat kwaliteit betreft niet voor elkaar onder en de prijs is bij alle drie gelijk. (15 lira/7,5 euro.)

De bussen vertrekken tussen 11.00 uur en 12.30 uur vanaf het otogar en doen er tussen de zes en zeven uur over om de afstand van 500 kilometer te overbruggen. Hou er wel rekening mee dat de bus onderweg maar twee tot drie keer stopt. Een keer om vlak over de grens benzine te tanken, dan in Homs, 150 kilometer ten Noorden van Damascus, en als het meezit nog een keer bij een wegrestaurant.

In het otogar zijn er voldoende stalletjes waar je eten en drinken voor onderweg kunt inslaan. In de bus krijg je in ieder geval een keer een beker warm water met een pakje nescafe of een theezakje terwijl je bekertjes met gekoeld water uit de koeler in de bus kunt halen.

In Damascus kom je aan op het busstation Harasta.

In Damascus.

Het busstation Harasta ligt een kilometer of drie te Noorden van de oude stad. De aankomstplaats bestaat uit een aantal lage perrons en het buspersoneel begint direct na aankomst met het uitladen van de bagage.

Als buitenlander zul je onmiddellijk besprongen worden door taxichauffeurs die je allemaal naar het centrum van de stad willen brengen. Zorg ervoor dat je je bagage zo snel mogelijk pakt zodat ze geen kans krijgen om je te daarmee te “helpen”. De kans dat je bagage dan in een afgesloten kofferbak komt te liggen zodat je min of meer gedwongen bent om met de betreffende chauffeur mee te rijden is dan bijzonder groot. Dat je vervolgens een veelvoud betaalt voor wat de rit waard is mag vanzelf spreken. Zelf heb ik gezien hoe een Deens stel maar liefst het tienvoudige van de gewone ritprijs moest betalen.

Om dit alles te voorkomen pak je je bagage en loop je de halteplaats af. Ga aan het eind van het perron naar rechts en je zult in de straat die parallel aan het busstation loopt een grote rij taxi's zien staan. Pak bij voorkeur een taxi met meter door tegen de chauffeur “A'ddaad” te roepen.

Je bent dan voor gemiddeld 200 pond/3,20 euro bij Bab Touma of Bab/Sharqi, de Oostelijke toegangspoorten tot de oude stad. Zelf doe ik niet moeilijk over honderd euro meer maar dat moet ieder voor zich weten.

Elke taxirit binnen het centrum van Damascus en directe omgeving die meer dan 300 pond/4,80 euro kost is te duur..

Grensformaliteiten.

In tegenstelling tot wat veel, ook recente, reisgidsen melden kunnen Nederlanders gewoon aan de grens een visum krijgen. Dit omdat er in Nederland geen Syrische ambassade is gevestigd. Belgen hebben wat dat betreft pech en zullen zich moeten wenden tot de Syrische ambassade in Brussel.

Het visum aan de grens kost 34 US dollar. Officieel zou je dat alleen met dollars mogen betalen maar het is mij gebleken dat het met 25 euro ook lukt.

De procedure is als volgt:

Eerst moet je bij de Turkse douane je uitreisstempel halen. De bus stopt vlakbij de loketten en zoek dan de kortste rij.

Nadat je de Turkse douane gepasseerd bent stap je weer in de bus die je naar het drie kilometer verder gelegen Syrische grensstation brengt.

In de regel zal er iemand van het buspersoneel met je meelopen om te zorgen dat alles zo snel mogelijk verloopt wat immers in hun eigen belang is.

Mocht dit niet het geval zijn dan ga je het kantoorgebouw binnen en loop je naar het gangetje aan de uiterste linkerkant. Dan ga je in het gangetje naar recht en achter de eerste deur aan je rechterhand zit de dienstdoende chef aan wie je je paspoort moet laten zien. Hij zal dan ergens een krabbel zetten om de rest van het personeel ervan te overtuigen dat je ter plekke een visum mag krijgen.

Heb je deze krabbel dan ga je de hal weer in en loop je voorbij de loketten naar het wisselkantoor van de Syrische nationale bank. Hier laat je je paspoort zien en betaal je het benodigde bedrag.

Met het ontvangstbewijs dat je vervolgens krijgt ga je weer terug naar de chef die een aantekening op de voorlaatste bladzijde van je paspoort maakt.

Pas dan ga je naar het loket om je stempels te halen.

Je hebt dan een visum met een geldigheid van 15 dagen. Multiple-enry visa zijn aan de grens niet verkrijgbaar. Nadeel is dat wanneer je door wilt reizen naar Libanon of Jordanië je bij terugkomst in Syrië opnieuw moet betalen.

Verblijf in Damascus.

Kom je voor de eerste keer in deze stad dan raad ik je aan om een hotel te zoeken in het Oostelijke deel van de oude stad. Hier zijn de wijken waar het merendeel van de bevolking uit christenen bestaat wat het grote voordeel heeft dat er een flink aantal cafe's te vinden is waar je alcoholische dranken kunt krijgen (of je moet graag naar de kerk gaan, dan heb je de keuze uit zo'n twitnig kerkgenootschappen).

Nadeel is wel dat de hotels vrij prijzig zijn, tenminste 5000 pond/80 euro per nacht.

Een gunstige uitzondering is het Damascus hostel. Tien minuten lopen van Bab Sharqi.

Hier betaal je voor een kamer tussen de dertig en veertig euro per nacht. Het is even zoeken maar op hun website vind je voldoende informatie. Als je er eenmaal voor staat zul je afvragen waar je beland bent maar dat wordt allemaal meer dan goed gemaakt door de hartelijke ontvangst die je ten deel zal vallen.

Geloof je mij niet kijk dan naar de de vele recensies op tripadvisor.com

Ben je al vaker in Damascus geweest dan zou je kunnen overwegen om een hotel te nemen in de wijk El Qanawat aan de Westkant van de oude stad. Veel redelijk geprijsde hotels (rond de 1000 pond/16 euro), bij de goedkopere even opletten want sommigen daarvan hebben ook nog een functie als bordeel (hoewel prostitutie in Syrie verboden is).

Daarnaast is het Sultan hotel, vlakbij het Hezraj station aan te bevelen (35 euro/2000 pond).

Let op !

Uitreisvergunning.

Bij het verlaten van Syrië wordt je geacht een uitreisvergunning te kopen. Dit kost 1500 pond/24 euro hoewel ik ook weleens 500 pond betaald heb. Vraag me niet naar de ratio, je krijgt in beide gevallen een keurig ontvangstbewijs met daarop het betaalde bedrag.

Geldigheid van deze informatie.

Deze informatie is actueel op 10 november 2009.

De situatie op het Sabah-Gokcen vliegveld in Istanboel kan veranderen wanneer er op 1 december 2009 een nieuwe terminal open gaat. Het visumloket zal ook daar voor de douaneloketten liggen. Aan welke kant kan ik niet zeggen.

De bedragen voor de visa kunnen uiteraard veranderen. Voor Turkije geldt dat wanneer Nederland de visumkosten voor Turken verhoogt de Turken dat voor Nederlanders doen.

Voor Syrie kun je het beste de website van de Syrische ambassade in Brussel checken of de site van de Nederlandse ambassade in Damascus.

Damascus hostel sluit vanaf 20 november tot medio maart 2010. Check hun website voor de meest actuele informatie.

Dinsdag 14 April,

Laatste bijdrage tot 24 april.

Morgen om 13.00 uur neem ik de bus naar Antakya in Turkije. Omdat ik vanuit Turkije dit weblog niet kan updaten is dit tot 24 april de laatste bijdrage aan dit weblog.

Pas wanneer ik terug ben in Nederland volgen mijn belevenissen en foto's van de week die ik nog in Turkije doorbreng.

Jebel Druze

Na het ontbijt zijn we vanochtend om 9.45 uur vertrokken in de richting van de Jebel Druze, het middelgebergte in het Zuiden van het land waar het merendeel van de 400.000 Syrische Druzen woont.

Het gebergte is van vulkanische oorsprong en het doet een beetje aan de Auvergne denken omdat je overal van de conisch gevormde bergtoppen uit het landschap ziet steken.

Hoewel het landschap verder vrij vlak aandoet zit je gemiddeld toch al gauw op zo'n 1500 meter hoogte en het was te zien dat de lente nog maar net begonnen was. Klaprozen waren net uitgekomen en her en der waren wilde tulpen te zien terwijl een groene waas het landschap domineerde.

De Druzen die er wonen zijn rond 1850 massaal uit Libanon gevlucht omdat de Fransen dreigden te intervenieren nadat zij betrokken waren geweest bij een massale slachtpartij onder de christelijke Maronieten.

Ik zal over de Druzen nog wel meer schrijven als ik eenmaal weer terug in Nederland ben maar wat mij opvalt is dat ze na 1850 ook nog betrokken zijn geweest bij een pogrom op de christelijke bevolking van Damascus die twintigduizend doden gekost heeft en in de Libanese burgeroorlog verantwoordelijk waren voor het ontvolken van de christelijke dorpen in het Chouf gebergte in Libanon. Ook bij de schermutselingen in Libanon vorig jaar mei kozen de Druzen de christelijke dorpen in hun gebied weer als doelwit.

Over het waarom daarvan weet ik helaas niet het fijne, iets om nog eens uit te zoeken dus.

De in Israel wonende Druzen zijn trouwens de enige niet-joodse bevolkingsgroep die daar in het leger mag/moet dienen.

Ik vermoed dat dat iets te maken heeft met het gegeven dat Druzen nooit buiten de eigen groep trouwen en daardoor geen bedreiging kunnen zijn voor het joodse karakter van Israel.

Genoeg over de Druzen, de reden waarom we daar zijn gaan kijken is het enorme aantal restanten uit de Romeinse tijd dat in de Jebel Druze te vinden is.

Daarvan hebben we er een aantal bezocht met als hoogtepunten Shabba en Bosra.

Shabba is de geboorteplaats van de enige Romeinse keizer van Arabische afkomst, Philippus. Zijn voornemen om van Shabba een plaats van keizerlijke allure te maken strandde ten gevolge van z'n vroegtijdige dood na vijf jaar keizerschap, maar in Shabba is nog genoeg te zien.

Het aardige van Shabba is dat het een soort levend Pompei is. Veel van de Romeinse resten zijn nog gewoon in gebruik als werkplaats of als woning zodat het in sommige delen van het stadje lijkt alsof je in een dorp in de Romeinse tijd wandelt. De witte hoofdbedekking van de Druzische mannen versterkt dit gevoel nog eens.

Hoogtepunt in het Zuiden van Syrie is het amfitheater van Bosra. Samen met het theater van Aspendos in Zuid-Turkije is dit het best bewaarde Romeinse theater.

Waar Aspendos van buitenaf duidelijk herkenbaar is als amfitheater is Bosra ingebouwd in een Arabisch fort, omgeven door een diepe slotgracht. Pas als je het fort ingelopen bent en de trappen naar de bovenste galerij genomen hebt sta je in het indrukwekkende theater.

Net toen wij er waren kwamen er een aantal schoolklassen binnen die in het theater, onder begeleiding van hun onderwijzers en onderwijzeressen begonnen te zingen.

Daardoor konden we kennis maken met de akoestiek van het theater dat ondanks de enorme omvang geen enkele nagalm kent.

Om zes uur precies zijn we, na een weinig enerverende rit terug over de snelweg Amman-Damascus , teruggekeerd in Damascus waar ik nu de voorlopig laatste bijdrage aan dit weblog schrijf.

Maandag 13 April.

Tweede Paasdag.

Vanochtend was voorlopig de laatste keer dat ik in de bibliotheek gewerkrt heb. Tijdens de lunch heb ik de meest behulpzame st6afleden getracteerd op thee en een aantal varianten (mier-)zoetigheid. IK zal ze missen en nog nodig hebben...

Om drie uur met de bus terug gegaan naar Kasha waar (het spijt me) weer een Armeens kerkgenootschap met een paasprocessie bezig was. De muziek speelde vrolijk het "Alle Menschen werden Bruder" van Beethoven en jezou haast denken dat ook Syrie tot de EU wil toetreden. De Katholikos liep met z'n kruis rond en daar tussendooor ook een soort Ernie van Sesamstraat als vrolijk paaskuiken.

Bij de Grieken was het ook al een vrolijke boel. Daar waren ze, onder aanvoering van twee zangers en een Korg-orgeltje bezig met de Syrische versie van de square-dance. Tweede paasdag i9s b lijkbaar pas echt feest !.

Eten.

Vanavond gegeten in een sjiek restuarant op de Kassioen berg. Hoewel het et6en drie keer zo duur was als gisteren was het ook zker drie keer zo slecht. Het pleit niet voor de smaakpapillen van de lokale jetset....

Morgen.

Morgenochtend staat de auto waarmee we naar het Zuiden gaan vlak bij huis klaar. De sleutels moeten inmiddels onder de deur doorn geschoven zijn evenals een briefje met het kentekennummer. En niemand heeft tot nu toe gevraagd naar m'n rijbewijs.... Zal wel bij het eigen risico horen..

Zondag 12 april.

Waar zijn de paasprocessies ?

Nu was ik de afgelopen twee weken getuige van de vele voorbereidingen voor de paasprocessies en, naar iedreen me hier vertelde zou vandaag het hoogtepunt moeten zijn.

Het zal wel al mij liggen, maar we hebben er niets van gemerkt. Op de binnenplaats van een Armeense kerk werd vrolijk getoeterd en ook het muziekkorps van de Rooms- katholieken trok door de straten.

Maar dat was het dan, wat ons betreft.

Volgens mijn huisbaas zou de grote processie om 12 uur beginnen, Tony hield het op half zes terwijl een ander het op half acht 's avonds hield.

Toen we rond een uur of half zes een muziekkorps hoorden was dat duidelijk rouwmuziek.

Op het geluid afgaande kwamen we evenwel terecht in een begrafenisstoet die vooraf gegaan werd door een muziekkapel met daarachter de dragers.

Van TV beelden ben hje wel bekend met de gewoonte onder de Islamieten in dit deel van de wereld om de kist met de armen gestrekt boven het hoofd te dragen. De christenen hier hebben hebben dezelfde gewoonte maar daar komt bij dat ze, bij elke kerk waar ze aan voorbij komen de kist drie keer rond te draaien. Een staaltje acrobatiek waar heel wat kracht aan te pas komt en waarvan je je afvraagt of dat wel altijd goed gaat..

Dat we nauwelijks paasprocessies hebben gezien wil n iet zeggen dat we verder niets gedaan hebben.

Een rondje “highlights” die ik inmiddels blindelings kan vinden en 's avonds gegeten in een van de mooiste en lekkerste restaurants van de stad waar ik de lekkerste lamsbout heb gehad die ik ooit gegeten heb (in citroen-knoflooksaus, een Syrische specialiteit)

Zaterdag 11 april.

Armeense kerken in Bab Touma

Vandaag is het Stille zaterdag en inderdaad hielden de muziekkorpsen van de kerken zich rustig, natuurlijk op een , Armeense, uitzondering na. Ik heb hier nu drie Armeense kerkgenootschappen geteld en ik vermoed dat er buiten de stad ook nog wel een paar te vinden zijn.

Wat het onderscheid is tussen deze groepen is me niet helemaal duidelijk maar er zijn aanhangers van de paus van Rome en Armeens-orthodoxen. In de kerken van deze twee wordt in het Armeens gepreekt. In de andere Armeense kerk in de oude stad is Arabisch de voertaal.

Nieuw bezoek.

Mijn nieuwe bezoek uit NL heeft het snelheidsrecord gebroken voor de tijd tussen de aankomst op het vliegveld en aankomst in Bab Touma. Austrian airlines landde exact om 15.05 uur en precies veertig minuten later kwam hij dertig kilometer verderop het cafe binnen wandelen. Syriers kunnen dus wel degelijk de grensformaliteiten efficient afhandelen.

Nadat ik hem naar z'n kamer had gebracht, de eigenaar instructies had gegeven en de sleutels overhandigd zijn we een orientatiewandeling gaan maken om die af te sluiten in het cafe.

Om 9 uur eten en om 11 uur heb ik hem weer bij z'n voordeur afgeleverd.

Komende dagen.

Zondag verwacht ik niet aan schrijven toe te komen vanwege Pasen. Ik hoop dat dat maandag wel lukt.

Dinsdag komt het er niet van omdat ik die dag een auto gehuurd heb waarmee we naar het Zuiden van het land vertrekken om daar in de J'beil Druze de Romeinse resten te bezoeken en ook te genieten van het voorjaar in dit vulkanische middelgebergte.

Woensdag vertrekken wij beiden uit Damascus, m'n bezoek terug naar Amsterdam terwijl ik de bus naar Antakya in Turkije neem. Donderdag reis ik dan door naar Adana om daar om 15.00 uur het vliegtuig nar Antalya te pakken.

Vanaf het moment dat ik in Turkije ben kan ik niet meer bij m'n weblog komen en kun je de laatste week belevenissen pas vanaf donderdag 23 april weer hier lezen.

Vrijdag 10 April.

Goede vrijdag processies.

Hielden de Grieks-katholieken het vandaag bij een drie uur durende avondmis en een rondgang over hun binnenplaatsen,  vandaag was het de beurt aan de Armenen. Om zes uur begon de eerste processie en exact twee ur later de volgende. Straks , om 23.00 uur volgt de laatste van vandaag.

Voor mij hadden de Armenen wel de juiste toon te pakken. Zwarte vlaggen voorop, fakkels daar achteraan en dan een gekruisigde Jezus figuur in een bed van rode en witte anjers. Bedenk daarbij een marstempo van een stap per seconde en smalle stegen waar trommels en trompetten klinken in een rouwmars, en je hebt de sfeer zo'n beetje te pakken.

De route is voor iedere stoet hetzelfde. Ze beginnen bij de eigen kerk, gaan dan langs de belangrijkste plaats voor christenen in Damascus, het huis van Ananias, waar Paulus bekeerd zou zijn, om vervolgens door de straatjes van soms nauwelijks twee meter breed richting de hoofdstraat te gaan om daarna terug te keren bij hun kerk.

Door het tempo waarin gelopen wordt doen ze over de pakweg drie kilometer bijna twee uur en , aan de gezichten van de deelnemers te zien is dat best wel vermoeiend.

De processie van 11 uur wacht ik maar  niet af omdat het morgen een drukke dag wordt. Om te beginnen voor de laatste keer voor ik vertrek naar de bibliotheek. Daarna de was wegbrangen, mate drinken bij Tony, nog wat lezen en om vier uur haal ik m'n volgende bezoeker af bij Bab Touma.

Voor hem heb ik naast het huis waar ik woon een kamer gevonden in het net gerestaureerde huis van een Amerikaanse Syrier uit Boston. Omdat hij, net als alle jongen mensen hier, geacht wordt de paasdagen bij z'n ouders door te brengen (dus ook te logeren) wilde hij z'n kamer in het huis dat hij verder op maandbasis verhuurt, wel voor een paar dagen afstaan.

Paaskuikens.

De overgebleven paakuikens van Palmpasen hebben inmiddels hun gele kleur verloren en beginnen wit te worden. Voor de verkopers geen nood, je schaft je gewoon een paar spuitbussen verf aan en verft ze nu in alle kleuren van de regenboog. Succes verzekerd !

Donderdag 9 april.

Vanochtend heb ik mijn bezoek om 10.20 uur op een taxi naar Karajat Harasta gezet, het busstation van waar hij naar Palmyra en uiteindelijk naar Iran vertrekt.

De rest van de dag was behoorlijk druk. Eerst naar de opening van het Syrisch-Braziliaans festival. Helaas ben ik daar niet aangekomen. Hoewel ik dacht redelijk goed te weten waar ik moest zijn ben ik in de doolhof van de campus van de universiteit en aangrenzende sportcomplexen verdwaald geraakt.

Na een uurtje heb ik maar besloten om nog even naar de bibliotheek te gaan die daar niet ver vandaan ligt.

Onderweg kwam ik ook tot de ontdekking dat een van de stadsbussen een halte heeft op een paar honderd meter van de bibliotheek en ook nog eens naar Bab Touma rijdt.

Tot nu toe had ik die bussen vermeden omdat ik tot nu toe op geen enkele manier aan een rittenschema kon komen. Naar nu blijkt rij je voor 10 cent de zes kilometer tussen de bibliotheek en Bab Touma. Een afstand die ik 's ochtends tot nu toe altijd liep waarbij ik terug een minibusje nam.

De stadsbus is , voor mijn lange benen, evenwel ceel comfortabeler. Hij rijdt wat om maar dat zal me een zorg zijn.

Bij terugkomst in Bab Touma nog een half uurtje zitten praten met een van de buren om daarna wat dingen te regelen voor mijn volgende bezoek dat zaterdag aankomt.

Het weer.

De temperaturen gaan hier de laatste dagen als een jojo op en neer. Maandag was het nog ruim dertig graden, dinsdag zo'n graad of 21 maar woensdag werd het niet warmer dan 17 graden. In de zon is dat nog best uit te houden maar 's avonds heeft het hard gewaaid waardoor het behoorlijk afkoelt.

Voor de komende dagen worden temperaturen voorspeld die vanaf 24 graden morgen oplopen tot 33 graden op maandag om via 29 graden op dinsdag, woensdag weer op 24 graden uit te komen.

Daarbij is er ook nog een kans van 20% dat er regen valt.

Dat is allemaal behoorlijk uitzonderlijk. De afgelopen jaren was het in deze tijd voortdurend rond de 27 graden en droog.

Witte donderdag.

Vandaag zijn de paasdagen echt begonnen. Na de generale repetitie van afgelopen zondag gaat de christelijke bevolking en masse naar zowel de ochtend- als avondmis. De radio's in de winkels staan afgestemd op de rechtstreekse uitzendingen daarvan of Arabische equivalenten van de Mattheus Passion, en de drumbands oefenen voor de rouwprocessie van morgen.

Op de binnenplaats van de Grieks-orthodoxe kerk is een kruis opgericht met een gootje van rood plastic buismateriaal waar ze morgen rood water door laten lopen.

Wat dat aangaat doen de Oosterse kerken niet onder voor de Westerse als het gaat om de fascinatie met de dood en de daarbij behorende wansmaak.

Maar eens zien hoe het eruit ziet morgen.

Later op de avond.

Op het moment dat ik dit schrijf is het 22.40 uur in Damascus en ben ik net getuige geweest van een vrij uniek spektakel waarvan ik altijd gedacht had dat het alleen maar in Zuid-Amerika voorkwam.

Ik had net gegeten toen ik in de Regte straat aankwam. In de straat, de straat naar de Grieks-Katholieke kerk en op de binnenplaats van die kerk hadden zich duizenden mensen verzameld.

Blijkbaar was ik net op tijd want om negen uur begon de klok te luiden en kwam er een processie van een van de andere binnenplaatsen van het complex naar het centrale plein aangelopen. De vaandels en de harmonie voorop met daar achteraan een stoet kinderen, een man met een zwaar kruis op z'n nek , de aartsbisschop en een levensgrote Jezus-icoon

Stapvoets begaf de hele stoet zich naar een podium dat aan de zuidkant van de binnenplaats was opgesteld onder een gespannen toekijkend publiek.

Eenmaal bij het podium aangekomen maakten de man met het kruis, een in het wit geklede jongen , die ik op zo'n jaar of acht schatte, en een vrouw in het wit zich los van de stoet om het podium te beklimmen.

Daar werd het kruis op de grond gelegd waarna paar verkenners de jongen oppakten en op het kruis neerlegden om hem vervolgens aan het kruis vast te binden.

Na een minuut of vijf waren ze daarmee klaar en werd het kruis met de jongen erop rechtop tegen de achterkant van het podium gezet.

De vrouw in het wit, die Maria moest voorstellen zette zich op haar knieen naast het kruis waarna de klokken begonnen te luiden en de harmonie ging spelen.

Op een groot videoscherm naast het podium kon je waarnemen dat er alles aan gedaan was om het zo echt mogelijk te laten lijken. Zelfs namaak bloedvlekken in de zij van de jongen werden uitvoerig in beeld genomen evenals de tranen van Maria.

Onder het klokgelui, vergezeld van een geluidsband met gewijde muziek beklom vervolgens de aartsbisschop het podium waarna de jongen weer van het kruis afgenomen werd en de bisschop aan z'n preek begon. Daar heb ik hem wel een paar keer “Allah” horen zeggen toen hij het over god had.

Na afloop van de preek werd er luid geapplaudisseerd en werd de processie opnieuw geformeerd om door heel Bab Touma te trekken.

Het is nu 23.10 uur en vijf minuten geleden zijn de klokken opgehouden met luiden maar hoor ik nog wel de trommels van de processie.

Hoewel je zou verwachten dat dit hele gebeuren een toeristische attractie is, is dit geenszins het geval. Als er op die duizenden mensen tien toeristen in de buurt waren is het veel.

Maar Pasen in Damascus heeft alles in zich om ooit duizenden toeristen te trekken. En dit was nog maar witte donderdag.

Ik ben benieuwd wat de volgende dagen in petto hebben.

Ik heb van het geheel wat film-en geluidsopnamen gemaakt waarvan ik er een hier plaats.

Het fragment toont de kruisafname van de jongen.

Voor de verandering staat het filmpje nu boven deze tekst.

Woensdag 8 april.

Boete.

Vandaag heb ik niet veel anders gedaan dan gewerkt.
Wel heb ik nog even de hulp nodig gehad van de tolkdiensten van mijn makelaar, Sonar.
Omdat ik niet helemaal begreep wat de huisbaas van mij wilde had ik hem maar gebeld om via de telefoon voor mij te vertalen.
Het bleek  dat, omdat mijn bezoek langer dan twee dagen bleef, hij extra kosten moest maken voor registratie bij de vreemdelingenpolitie die hij uiteraard op mij wilde verhalen.
Hoewel ik er niet op gerekend had was dit voor mij geen probleem. De verassing was evenwel het bedrag, te weten 3000 pond. De reden hiervoor was dat mijn bezoek bij binnenkomst in het land een ander adres had opgegeven dan mijn verblijfsadres. Niet zo gek als je eerste adres in Syrie een hotel in Aleppo is en dat je pas daarna naar Damascus komt.
Het was ook geen probleem geweest als hij zich binnen twee dagen bij de immigratiedienst  gemeld had, maar dat moet je dan wel weten. Goed om te weten allemaal voor een volgende keer. 

(De fotocollage bevat wat sfeerbeelden van Damascus)

Dinsdag 7 april.

Waarom Sjiieten in Damascus  hun schoenen niet uitdoen....

Sorray'ah Zeinab is het belangrijkste sjiitische heiligdom in Syrie omdat Zeinab, als kleindochter van de profeet, de meest directe afstammeling is waarvan de resten in Syrie te vinden zijn. Zeinab wordt overigens ook geclaimd door de Cairenen maar daar hechten Sjiieten uit Irak en Iran toch minder waarde aan dan de Zeinab die hier begraven zou zijn.
Evenals het heiligdom van Roqqaya in de oude stad is het heiligdom ontworpen door Iraanse architecten en , voor zover ik kon nagaan, in 1987 voltooid.
De moskee is dan ook rijkelijk voorzien van geometrische versieringen en teksten uit de Koran in Koefisch schrift en uitgevoerd in wit en goud.
Het complex wordt bekroond door een gouden koepel. Jammer genoeg is het hier voor niet-moslims niet toegestaan om het heiligdom zelf te betreden en moesten we genoegen nemen met de grote binnenplaats.

Daar kwamen we aan de praat met Irakese, Canadese, Britse en Amerikaans Sjiieten op bedevaart.
De Amerikaan was 2e-generatie emigrant uit Chicago die net getrouwd was met een meisje uit Homs.
Samen met haar moeder en zuster gingen ze, voordat ze zouden terugkeren naar de USA, alle Sjiitische heiligdommen in Syrie langs.
Overigens bleek het een fervent Real Madrid supporter te zijn  die z'n hand gebroken had toen hij uit onmacht over het laatste verlies van z'n club te hard met z'n hand op tafel geslagen had.

De Canadezen behoorden tot een groep van 60 pelgrims uit Toronto, die op weg waren  naar het hoogtepunt van hun bedevaart , Kerbala, in Irak. Op onze vraag of dat geen gevaar met zich meebracht waren ze vrij laconiek. Ze zouden vliegen naar Najab en vandaar met de bus naar Kerbala reizen. Daarbij voorzagen ze geen problemen en evenmin zouden ze gebruik maken van een gewapend escorte.
Voor mij blijft nog even de vraag of het hierbij ging om de lijdzaamheid van de pelgrim die er geen been in ziet om te sterven op weg naar de heiligste plaats die zijn religie kent of dat het werkelijk veilig is door Irak te reizen.
Ook vroeg ik me af hoe de echtgenotes van de heren in Canada gekleed zouden gaan. De sneakers onder hun zwarte mantels deden vermoeden dat dat weleens een trainingspak zou kunnen zijn.

De Brit was geboren in Kenia uit ouders die ooit uit Brits-Indie vertrokken waren en later doorgereisd naar Schotland. Hij had Arabisch gestudeerd aan Glasgow University maar had geen baan kunnen vinden als Arabist, zodat hij nu een winkel in computer hardware runde in Milton Keynes tussen Londen en Birmingham..
Hij was met vrouw en twee jonge kinderen op vakantie en Doebai en vandaar voor een paar degen naar Damascus gevlogen om zijn kinderen te laten kennis maken met de Sjiitische heiligdommen hier.
Hij vertelde welke emotionele lading deze heiligdommen voor Sjiieten hebben. Pas in Damascus konden ze zich voorstellen hoezeer de familieleden van Hossein geleden hadden onder de Oemmayaden.
Het hoofd van Hossein dat als zegepraal naar Damascus gevoerd was en de overlevende familieleden van Hossein die hier hun grootste vernederingen hebben moeten ondergaan. Volgens hem had Zeinab twee dagen lang spitsroeden moeten lopen door een van de Soukhs voordat haar een waardiger plaats in de gevangenis van de Oemmayaden werd gegund. Maar de grootste vernedering was natuurlijk dat Hossein de hem toekomende plaats als kalief van alle moslims ontnomen werd.

Mij viel op dat hij de grote moskee van de Oemmayaden consequent het paleis van de Oemmayaden noemde.
Dat was voor mij aanleiding te vragen hoe dat nu zat mij observatie dat Sjiieten hun schoen aanhielden op het plein van de grote moskee waarop hij antwoordde dat Damascus voor Sjiieten nooit heilige grond zou kunnen zijn, evenmin als een moskee van de Oemmayaden het respect van de Sjiieten zou kunnen afdwingen. Ten bewijze daarvan hielden ze in de grote moskee en in andere moskeeen op grond die ooit tot de Oemmayaden behoorde hun schoenen aan. Alleen in moskeeen waar tapijten lagen doen ze hun schoenen uit , maar dan om hygienische redenen. Uiteraard gaan de schoenen wel uit voordat het eigenlijke sjiitische heiligdom betreden wordt.

Het Irakese gezelschap kwam uit Kerbala. Waar Sjiieten uit de hele wereld het liefst de hele dag bij Hossein zouden willen zijn was het voor deze mensen een religieus verantwoord uitstapje naar een rustig buurland. Dit overigens wel onder leiding van een geestelijke die duidelijk geen zin had om met ons te praten.

Terwijl we zaten te praten kwam er een kleine groep mensen met een lijkkist op hun schouders de binnenplaats op. Het is een goed gebruik onder Sjiieten om een overledene, voordat hij of zij begraven wordt, een maal rondom de schrijn van de plaatselijke heilige te dragen. Ze waren dan ook binnen vijf minuten weer buiten en verdwenen met razende spoed weer naar de uitgang zodat het leek dat ze zich pas op het laatste moment gemineraliseerd hadden dat ze nog even langs het heiligdom moesten.

Na twee uur hebben we een minibusje gepakt voor de tien kilometer terug naar de stad. Welgeteld achtendertig eurocent.

De Kassioen berg.

De Kassioen berg is 1152 meter hoog en torent bijna loodrecht boven het Noorden van de stad uit.
Volgens de overlevering is het de berg waar Kain Abel zou hebben vermoord en is daarom een heilige plaats voor moslims en christenen.
Maar zoals bijna alle Damascenen ga je niet naar de Kassioen om nog eens een keer te bidden, maar ga je erheen om te genieten van het schitterende uitzicht over Damascus en de woestijn daarachter. Dit bij voorkeur bij zonsondergang.
Zo gezegd zo gedaan dus en de foto's laten je meegenieten.

Cafe

Om een uur of half negen warren we terug in de stad. In het cafe waar ik meestal een deel van de avonden doorbreng hebben we gegeten.
Daar waren we er getuige van dat er twee Iraanse meisjes in het zwart binnenkwamen die zich aan een tafeltje aan het raam nestelden om thee te drinken.
Omdat het in dat cafe heel gewoon is dat er gehoofddoekte meisjes zitten viel eigenlijk alleen op dat ze geheel in het zwart gekleed waren en was er ook niemand die verbaasd opkeek.
Totdat er een of andere zeloot opstond die tot dan toe onopvallend achter z'n laptop had gezeten.
Hij liep op het tafeltje van de meisjes toe en begon indringend op ze in te praten met als gevolg dat ze na vijf minuten met gezwinde spoed de zaak verlieten. Wat de man ze verteld heeft zal ik nooit te weten komen maar de zelfgenoegzame blik toen de meisjes de zaak verlieten zal ik nooit vergeten.
Dit soort types, met hun westerse maniertjes en kostuum zijn de allerergsten. Geef mij dan maar die gelovige boeren uit Kerbala.

Maandag 6 april.

Vandaag jaagt een straffe woestijnwind de temperaturen opeen op naar rond de dertig dagen. Wel prettig, nadat het de afgelopen weken niet warmer was dan zo'n 23 graden waardoor m'n kamer, die gebouwd is op het buiten houden van de zomerhitte, toch wat kil bleef.

Vanochtend met mijn bezoek gegeten in de Soukh Harabye. Na hem uitgelegd te hebben hoe hij zich kon orienteren ben ik naar de Al-Assad bibliotheek vertrokken. Nu om eens in de kaartencollectie te neuzen.

Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om een van de bibliothecarissen te vragen waar ik nu het historisch museum van de stad Damascus zou kunnen vinden. Op een van mijn kaarten staat het wel aangegeven maar toen ik op die plaats ging zoeken heb ik het niet kunnen vinden.

Toen de bibliothecaris aanwees waar het zou moeten zijn bleek dit toch minsten 300 meter Noordelijker te zijn dan mij kaart aangaf zodat het niet zo gek was dat ik het in het wat chaotische stadsdeel ten Noorden van de muren niet kon vinden.

Om een uur of drie ben ik vertrokken om het museum te bezoeken. Het is gevestigd in een 19e eeuws stadspaleis genoemd naar Khaled-el-Azem. Het is aan het eind van de jaren ' 40 de ambtswoning van de toenmalige president geweest en veertig jaar geleden is het gerestaureerd..

Dat maakt het paleis redelijk uniek voor Damascus. Bijna alle stadspaleizen zijn of redelijk recent gerestaureerd., en dat zie je eraan af, of ze zijn totaal verwaarloosd. Khaled-el-Azem heeft net weer genoeg onder de tijd te lijden gehad om je het gevoel te geven in dat je het bouwwerk in z'n oorspronkelijke staat ziet.

Kijk mee op de foto's hieronder.

Zondag, 5 april.

Palmpasen.

Vandaag is het Palmpasen,  in Bab Touma  een van de belangrijke feestdagen die aan het hoogtepunt , volgende week zondag, vooraf gaan.

Alle muziekkorpsen van de tot de Rooms-Katholieke rite behorende kerken waren in staat van paraatheid gebracht en vanaf half negen 's ochtend heerste er een enigszins opgetogen stemming.

Veel mensen die zich, op hun paasbest gekleed, lieten aanvoeren met minibusjes en rond het begin van de ochtendmist zag de Rechte straat werkelijk zwart  van de mensen.

Op Palmpasen zijn de processies nog kort, men loopt eigenlijk alleen maar om de eigen kerk heen, vergezeld van de iconen en een priester die daar vooruit loopt met een wierookvat.

De bisschoppen, ze doen in Damascus niet met minder, lopen met een kruis rond dat zoveel mogelijk mensen proberen te kussen en uiteraard (“laat de kindertjes tot mij komen”) krijgen de kleintjes erg veel aandacht van de zwart- paars- en roodgerokten (het moet toch ergens vandaan komen nietwaar).

In de stoer lopen veel kleine kinderen mee met palmtakken.  Ze trekken een bijzonder vroom gezicht maar dat bleek schijn toen de stoet zich ontbond voordat ze de kerk binnen gingen.

Toen werden de palmtakken opeens gebruikt om elkaar daar vrolijk mee te meppen.

Een aardige gewoonte hier is om met Palmpasen de kinderen levende kuikens te schenken.

Nog eens iets anders dan een paasei. Je vraagt je alleen wel af welk lot de beestjes beschoren is. Worden ze aan de katten geschonken of op de binnenplaats gevoed tot ze groot genoeg zijn om op tafel te komen ?.

Opvallend was wel dat de Grieks-Orthodoxe mis door een enorme geluidsinstallatie verstrekt werd en wel zodanig dat alle moskeeen in de buurt overstemd werden.

Je hoort dit op het geluidsfragment onder deze tekst.

Bezoek uit Nederland.

De middag heb ik, merendeels lezend, doorgebracht op het enige terras in de wijk op een pleintje direct ten Noorden van de stadsmuur. Wachtend op mijn bezoeker uit NL die met de trein van Aleppo naar Damascus reisde.

Omdat het ondoenlijk is om uit te leggen waar in de wirwar van straten en stegen van de stad ik verblijf is het pleintje van Bab Touma de handigste plaats om af te spreken omdat het tegelijkertijd een knooppunt van minibusjes en taxi's is.

De trein had uiteindelijk twee uur vertraging zodat ik mooi de tijd had om Colin Thubron uit te lezen en nog geen vijf minuten nadat ik het boek had dichtgeslagen zag ik een bekend gezicht uit een taxi stappen.

Nadat we zijn bagage naar mijn kamer hadden gebracht hebben we een uur rondgewandeld en heb ik een aantal “highlights” laten zien. Daarna heerlijk gegeten en de avond afgesloten met bier in een van de cafeetjes. Om half een naar bed.

Zaterdag 4 april.

Inkopen doen.

Vandaag ben ik rond een uur of half tien van huis vertrokken om boodschappen te doen.

Te weten: een theepotje, theeglazen en thee, noodzakelijk ingredienten voor het leven hier waar gezamenlijk thee drinken misschien nog wel gebruikelijker is dan elkaar de hand schudden;-).

Nou lijkt dat eenvoudig. Je gaat naar een winkel en je koopt wat je hebben wil. Tot zover klopt dat.

Het probleem voor iemand die hier op bezoek is is dat je dan wel moet weten waar je moet zijn. soukhs zijn hier enorm groot en het probleem schuilt 'm hierin dat je wel moet weten in welk deel van welke soukh je moet zijn voor je spulletjes. Ieder deel heeft z'n eigen specialisme varierend van speelgoed tot lingerie, schoenen, snoepgoed, koperwaren etc., etc.

Het kostte me toch een half uurtje voordat ik de soukh met de huishoudelijke artikelen had gevonden en ik een theepotje van 80 pond kon aanschaffen en twee glazen a raison van 50 pond.

Het vinden van de thee is een stuk eenvoudiger. Je hoeft daarvoor alleen je neus maar te gebruiken en af te gaan op de geur van vers gebrande koffie. Daar vind je ook de thee.

Moskee Ibn-el-Khaled.

na m'n ontbijt vanochtend ben ik in een stadsparkje een uurtje gaan lezen in het boek van Colin Thubron. Na een tijdje realiseerde ik me dat ik tegenover de moskee zat die gewijd is aan Ibn-al-Kaled, de Oemmayaden veroveraar van Damascus. Met een leger van 40.000 man trok hij samen met Abu Obeidah, een van de andere grote namen van de vroege islamitische veroveringen in het jaar 634 op tegen het Byzantijnse Damascus.

Over de verovering van Damascus doen vele prachtige verhalen de ronde maar helaas zijn er geen bronnen uit die tijd overgeleverd.

Wel is het waarschijnlijk dat Abu Obeidah de Christelijke bevolking een vrijgeleide gaf van drie dagen om de stad te verlaten, Toen Khaled hiervan hoorde besloot hij na drie dagen de vluchtelingen met een legertje van 4000 cavaleristen na te jagen om ze vervolgens in Libanon gruwelijk af te slachten.

De moskee ter zijner nagedachtenis ligt op de plaats waar hij Damascus binnengedrongen zou zijn. De overlevering meldt dat zijn leger op opgeblazen koeienhuiden de Barada overstak om daarna door de Oostelijke stadsmuren te breken.

Nu is dat weinig waarschijnlijk omdat de Barada ook in die tijd nu niet bepaald een rivier was waarvoor je meer moest doen dan je schoenen uittrekken om hem over te steken. Hooguit zou je er dan een natte broek aan over houden.

De moskee is zeker een bezoek waard. Hij wordt nu gerestaureerd en een aantal koepels zijn van verse lagen groene en rode verf voorzien. Naast de moskee is een kleine ruimte waar Khaled begraven zou zijn , De tombe is overdekt met een zwart kleed waarin met gouddraad teksten uit de Koran zijn geweven.

Zoals overal hier bij tombes van hele en halve heiligen staan eromheen vazen met kunstbloemen.

Voor de foto's zie de collage.

Moskee Sayad Roqaya

Een paar honderd meter ten Noorden van de grote moskee ligt  het heiligdom van Sayad Roqaya, een van de belangrijk sjiitische bedevaartplaatsen in deze stad.

Roqaya was een dochter van Hossein, de belangri9jkste martelaar van de Sjiitische Islam.

De moskee is een modern gebouw waaraan nog steeds gewerkt wordt. Het ontwerp is van Iraanse architecten en kenmerkt zich door een weldadige overdaad aan versieringen. Duizenden spiegeltjes weerkaatsen het licht van de honderden kroonluchters die het heiligdom kent. De tombe van Roqaya is een enorm gevaarte in alle kleuren groen bekroond met een zilveren zwaan.

Zoals het een sjiitische bedevaartsplaats betaamd ook hier die merkwaardige mengeling van luidkeels lamenterende vrouwen in het vrouwengedeelte van de moskee en gezinnetjes die gezellig op de binnenplaats zijn gaan zitten om elkaar te filmen.

Een voorproefje voor de Moskee van Sayad Zeinab die ik dinsdag ga bezoeken. HET doel van de Sjiitische pelgrims in Damascus.

Zie de fotocollage.

Vrijdag 3 april

Libanon.

Anderhalve dag in Beiroet geeft je weer stof genoeg om over na te denken. In mei zijn er weer verkiezingen waarbij het erom gaat spannen wie die gaat winnen.

Libanon heeft een parlementair systeem waarin de verschillende religieuze groeperingen naar evenredigheid vertegenwoordigd zijn. Iedere Libanees is dan ook verplicht om op ;'n persoonsbewijs z'n religieuze achtergrond te laten noteren.

Dit systeem heeft tot de jaren '70 redelijk gefunctioneerd waarbij overigens wel de kanttekening moet worden gemaakt dat er zeker geen sprake was van een moderne democratie maar eerder een systeem van ver doorgevoerd cliëntelisme met verkiezingen als democratisch randje. Het was en is nog steeds bijna ondenkbaar dat je je stem uitbracht op een ander dan de vertegenwoordiger van je eigen clan.

De verdeling van de machtsverhoudingen is gebaseerd op een volkstelling die in de jaren dertig onder het Franse protectoraat is gehouden en sindsdien nooit meer is overgedaan.

In die tijd behoorde een meerderheid van de Libanezen tot de ene of andere christelijke denominatie wat betekende dat zij ook de feitelijke macht uitoefenden.

De toevloed van Palestijnse vluchtelingen na de onafhankelijkheid van Israel dreigde die machtsverhoudingen te verstoren maar deze dreiging werd een halt toegeroepen door de Palestijnen geen burgerrechten toe te kennen in ruil waarvoor zij een vergaande autonomie kregen in hun vluchtelingenkampen. Curieus, maar niet verwonderlijk is dat dit alleen gold voor de islamitische Palestijnen, de christelijke  werden meteen “ingelijfd” en kregen volledige burgerrechten en dus ook stemrecht.

In de afgelopen tientallen jaren is de huwelijksvruchtbaarheid van de niet-christelijke delen van de bevolking, met name de Sjiieten die toch al een gediscrimineerde minderheid vormden, een stuk hoger geweest dan die van de rijkere christelijke bevolking waardoor het nu naar alle waarschijnlijkheid zo is dat islamieten de meerderheid van de bevolking uitmaken.

Deze verandering in demografische verhoudingen is een belangrijke achterliggende oorzaak voor de burgeroorlog en de huidige politieke scheidslijnen in Libanon. In feite  gaat het om een 

bijna wanhopige strijd om het behoud van de macht door de christelijke clans, daarbij gesteund door de relatief geringe Soennitische minderheid tegenover een brede (volks-)beweging van Sjiieten en een verzameling van groeperingen die elk op eigen wijze een verandering van het Libanese systeem voorstaan.

In die machtsstrijd wordt door beide partijen als het zo uitkomt geen enkel middel geschuwd zoals vorig jaar mei nog eens gebleken is toen een gewapend conflict, op enkele incidenten na, nauwelijks voorkomen kon worden.

Uiteraard zijn de huidige coalities (14 maart : christenen en Soenni's en 8 maart: sjiias en de rest) uitermate fragiel maar door het creëren van sterke externe vijandbeelden (voor 14 maart Syrie en Hezbollah en voor 8 maart Israel) weet men, voor zolang het duurt, de eenheid te bewaren.

L'Orient-le-Jour , de belangrijkste Franstalige krant van het land, noemde in dit verband Libanon gisteren een “bananeraie” een aardige variant op de spreekwoordelijke bananenrepubliek, in dit geval een bananenplantage. Verontrustender is echter dat dezelfde krant vorige week in haar hoofdredactioneel commentaar aangaf dat het extremisme dat aan de burgeroorlog vooraf ging opnieuw de kop opsteekt.

Volgens de krant zouden het vooral jongeren die de burgeroorlog niet , of niet bewust, hebben meegemaakt zijn die aan het radicaliseren zijn. Een van de aanwijzingen hiervoor zou het toenemend aantal gewelddadige conflicten tussen aanhangers van resp. 14 en 8 maart op de universiteiten zijn.

Mocht de observatie van L'Orient inderdaad juist zijn dan staat Libanon nog een roerige aanloop naar de verkiezingen te wachten.

Maar het ritueel gaat inmiddels gewoon door. De clanleiders hebben afgelopen week bepaald wie hen mag vertegenwoordigen op de stemlijsten en het uitdelen van cadeautjes is begonnen met een riante openingszet door de man die de personificatie is van 14 maart, Hariri die een aantal helikopters heeft geschonken ten behoeve van de bestrijding van de jaarlijkse bosbranden. Daarmee laat hij zien hoe goed hij het met het land voor heeft.....

(en nu maar hopen dat die helikopters niet voor andere dingen gebruikt gaan worden)

N.B. De demografische veranderingen waarmee Libanon te maken heeft en de gevolgen daarvan voor de politieke verhoudingen spelen natuurlijk even hard in israel waar over een tiental jaren een Palestijnse meerderheid zou kunnen ontstaan.

In beide landen het gevolg van kortzichtigheid, zo niet gewone domheid van hun leiders. Het is immers al honderden jaren bekend dat bevolkingsgroepen die buitengesloten worden van volwaardig burgerschap en participatie in het economische leven en waarvan in de materiele bestaanszekerheid niet op een andere manier wordt voorzien, maar een “oudedagsvoorziening” hebben namelijk een grote schare kinderen.

Downtown Beiroet.

 Toen ik gisteren van mijn hotel weer terug liep naar de taxistandplaats bij Charles Helou ben ik nog even het centrum van downtown doorgelopen om te zien of mijn eerste indruk, uitgestorven, ook in twee instantie bevestigd zou worden.

En opnieuw was het doodstil op een enkele toerist op een van de enorme terrassen na.

Ook veel winkels die leegstaan terwijl er tegelijkertijd nog volop gebouwd wordt.

Eerlijk gezegd had ik het idee dat er nadat ik er tien jaar leden was nauwelijks iets levensvatbaars bijgekomen was. Dit ondanks de toename van het aantal gebouwen in de wijk.

(zie fotocollage)

Beiroet-Damascus.

Had ik op de heenweg de bus genomen, om weer terug te gaan naar Damascus besloten om met de servicetaxi te gaan. Normaal zij dit witte Hyundai's die meestal in grote getale geparkeerd staan bij Charles Helou. Misschien omdat het vrijdag was maar nu stonden er opeens weer van de grote Amerikaanse benzineslurpers en werd ik door de man die de ritten verdeelt toegewezen aan een Chevrolet Impala, geschikt voor zes passagiers en een chauffeur.

Gelukkig hadden twee passagiers geen zin om bij elkaar op  schoot naar Damascus te reizen en hadden betaald voor twee plaatsen. De een, Reza, geheten was een Iraans journalist die als free-lance correspondent in Syrie en Libanon werkt. Hij hoopte tijdens de rit te kunnen lezen en schrijven.

De ander Saswan, een onderwijzers uit Mazaa, een stadje in het Zuiden van Libanon die samen met een collega naar huis ging wilde zeker weten dat ze niet te dicht bij een man zou komen te zitten.

Dat werden dus vier passagiers een een chauffeur.

Prettige voor mij was dat zowel Reza als Saswan redelijk Engels bleken te spreken.

Reza wilde van mij alles weten wat ik wist over de Bijlmerramp omdat hij daar voor Iraanse kranten een artikel over wilde schrijven. Hij was vooral benieuwd hoeveel mensen er zijn die tengevolge van die ramp ziek geworden zijn en uiteraard kwam de vraag naar de lading aan de orde waarover in Iran blijkbaar ook al tal van verhalen de ronde doen. Het feit dat het om een toestel van El Al ging maakt het er daar natuurlijk iet minder om.

Saswan had een ander gespreksonderwerp, namelijk de onbetrouwbaarheid van Libanezen.

“They are all liers”, maar ondertussen wel gezellig zat te praten met de Libanese chauffeur.

De  reis duurde al met al maar een uur korter dan met de bus wat vooral veroorzaakt werd door de lekkende radiator van de Chevrolet en vooral niet door de snelheid waarmee we reden. Nooit geweten dat een Chevrolet met meer 512882 kilometer op de teller, die daarna kapot gegaan was, zo hard kon rijden. De  radiator moest elke dertig a 40 kilometer bijgevuld worden waarbij tegelijkertijd de vloermatten van de auto uitgeschud moesten  worden  omdat ze onder water waren komen te staan.

Bij de grens hadden Reza en ik de pech dat er tegelijk met ons twee bussen met Iraanse pelgrims waren aangekomen waardoor we erg lang bij het buitenlandersloket moesten wachten.

Voor de beide dames was dit overigens geen probleem, die hadden nu ruim de tijd om tax-free te gaan shoppen.

Twee uitnodigingen rijker , Teheran en Mazaa, hebben we, na het uitwisselen van telefoonnummers op het busstation van Damascus afscheid van elkaar genomen waarna ik voor 25 pond een minibus naar Bab Toema genomen  heb.

Processiekoorts.

Terug in Damascus bleken de voorbereidingen voor de paasprocessies nu ook op straat plaats te vinden. De generale repetitive, inclusief de iconen.

(zie fotocollage)

Donderdag 2 april

Het lijkt erop dat de zomer vandaag echt begonnen is. Het is sinds een uur of elf vanmorgen 25 graden met een stralende zon onder een blauwe hemel. Maar wat vooral belangrijk is dat het heiig begint te worden. Wel jammer omdat je de besneeuwde bergen nauwelijks anders kunt zien dan als een grijze schaduw in het Oosten maar wel een teken dat het langduriger mooi weer zal zijn.

Vandaag heb ik er maar een echte vakantiedag van gemaakt die ik, na bacon and eggs in een naburige gelegenheid, merendeels al lezend op terrasjes aan de corniche heb doorgebracht.

Ik realiseerde vanmiddag hoe weinig ik in Damascus aan lezen toe kom. Van de tien boeken die ik heb meegenomen heb ik er pas twee uitgelezen terwijl ik hier aan zee toch minstens 60 bladzijden per uur haal.

Nu ben ik in Damascus natuurlijk veel op pad en kom in de regel pas 's avonds om een uur of elf thuis om dan meestal vrijwel meteen naar bed te gaan.

Vandaag heb ik dus weinig te schrijven behalve dat Beiroet toch wel een erg luxe oord is vergeleken met Damascus. Bij het drinken van een cafe latte bij de Starbucks op de corniche viel mij weer eens op hoeveel erg luxe auto's hier rond rijden. Er stonden twee Porsche's geparkeerd plus een aantal luxe Suv's. Die zie je niet in Damascus...(en ook geen Starbucks natuurlijk net als in Amsterdam).

Aan het eind van de middag heb ik nog een uurtje doorgebracht in Librairie Antoine in Hamra straat, een goed gesorteerde internationale boekhandel, die dit jaar alweer 75 jaar bestaat.

Het prettige is dat je daar snel op de hoogte bent van wat de Franse uitgevers zoal in de handel brengen en ook is er altijd een omvangrijke sectie met Engelstalige boeken over het Midden-Oosten van auteurs van binnen en buiten het Midden-Oosten.

Gezien mijn geringe aantal leesuurtjes tot nu toe (m.u.v. De bibliotheek in Damascus) was ik niet van plan iets te kopen. Maar dat voornemen heb ik wel vaker als ik een boekwinkeld binnen ga en ik zou inmiddels moeten weten dat dat toch nooit lukt.

Uiteindelijk stond ik met twee boeken in m'n hand, een zeer recente studie over Hezbollah en een van de eerste boeken van Colin Thubron, gepubliceerd in 1967 en door Vintage books in 2008 herdrukt.

Titel: Mirror to Damascus !.

Om mijn voornemen niets te kopen toch nog een beetje gestand te doen met het laatste boek de winkel uitgegaan.

Daarna ben ik naar m'n hotel gegaan op op het balkon van m'n kamer de eerste zestig bladzijden te lezen en vanavond meer.

Maar eerst ga ik hier om de hoek naar een Italiaans restaurant waar ze pizza's in een houtoven klaarmaken.

Morgen rond het middaguur ga ik weer terug naar Damascus.

(twee fotocollages toegevoegd)

Woensdag 1 april.

Naar Beiroet.

Vanochtend heb ik vanaf Bab Touma een taxi gepakt naar het Soumarya bus station vanwaar de bussen en servicetaxi's naar Beiroet vertrokken. Het busstation ligt zo'n kilometer of zes buiten de stad.

Tot ruim een jaar gelden vertrokken de bussen nog uit het centrum van de stad (Baramke) maar dat busstation is nu een lege vlakte. Je zou dan verwachten dat Soumarya splinternieuw zou zijn, maar nee hoor. Het verkeert in net zo'n aftandse staat als de meeste gebouwen in Damascus en de meeste loketten zijn verlaten. Aan het zemen van ramen doen ze hier niet zoveel en dan ziet zo'n grote hal met loketten er al gauw erg armoedig uit,

Een enorm verschil met de dynamische en vaak up-to-date busstations in Turkije.

Ook de frequentie van de verbindingen ligt hier een stuk lager dan in het buurland waar bussen naar de meeste bestemmingen minstens een maal per uur vertrekken maar meestal zelfs per half uur of kwartier.

Turkije kent dan ook een moordende concurrentie tussen de vele busmaatschappijen terwijl je hier niet verder komt dan een keuze te maken uit de Syrische staatsbus en een Jordaanse en Libanese maatschappij.. Bussen naar Beiroet rijden een keer per twee uur. Omdat ik om half tien op het busstation was en de laatste bus om 9.00 uur vertrokken was heb ik anderhalf uur in een bankje in de zon zitten lezen.

Je zou verwachten dat je dan in ieder geval ergens thee of koffie zou kunnen halen, maar ook dat is niet het geval. Alle winkeltjes waar dat zou kunnen zijn verbannen naar de weg naast de busterminal wat al gauw zo'n vierhonderd meter lopen is, iets waar ik vanochtend geen zin in had.

Een enkele reis Damascus – Beiroet kost 400 Pond (6,40 Euro) voor een afstand van ruim 120 kilometer.

Deze keer met een wel erg aftandse bus van Koreaanse makelij.

De reis zelf duurt 2 uur en een kwartier maar de grensovergang zorgt voor veel oponthoud. Om de Syrische en Libanese grens te passeren duurde 1 uur en vijftien minuten.

Het begint met het kopen van een uitreisvoucher. Vreemd genoeg koop je dat niet bij de grens maar in een winkeltje dat een kilometer voor de grens ligt, dus dat is de eerste stop.

Daarna ga je naar het grensstation. Omdat er bij de Syrische douane slechts twee loketten beschikbaar waren ten behoeve van uitgaande Syriers stonden daar lange rijen mensen. Voor buitenlanders was er een loket open, maar op twee Iraniers na was ik de enige die daar gebruik van maakte. Ik was al klaar met de formaliteiten voordat de eerste medepassagier aan de beurt was.

Daarna stapt iedereen weer in de bus en volgt er een paspoortcontrole.

Je rijdt vervolgens door een stuk niemandsland waar zich een , zo te zien, grote militaire basis bevindt om dan te stoppen voor de Libanese immigratieautoriteiten. Hier waren er gelukkig meer loketten open en liep alles een stuk soepeler. Hier was ik de enige gebruiker van het buitenlandersloket. Een tegenvaller voor mij was dat ik toch weer een compleet visum moest aanvragen. Vorig jaar lukte het nog om bij een verblijf van maximaal 48 uur een gratis transitvisum te krijgen maar sinds januari van dit jaar zijn de regels veranderd en krijg je dit aan deze grensovergang alleen nog maar als je Libanon via het vliegveld van Beiroet verlaat.

Dat was dus 25000 Libanese ponden (1 euro = 2000 Pond) die betaald moesten worden.

Nu had ik nog geen geld gewisseld maar daarvoor is het hulpje van de buschauffeur. Ik gaf hem 20 euro en nog geen vijf minuten later kwam hij met Libanees geld aanzetten.

Nog geen kwartier na de grensovergangen stopte de bus opnieuw. Nu bij een wegrestaurant zodat we daar koffie, thee en andere versnaperingen tot ons konden nemen.

De reis was verder weinig enerverend maar dit wordt volledig gecompenseerd door het spectaculaire landschap. In die 125 kilometer passer je zowel de Anti-Libanon als de Libanon en doorkruis je in het gebied daartussen de Bekaa vallei,

Er zijn weinig streken op aarde waar twee hoge bergruggen zo dicht bij elkaar liggen. De Bekavallei is de Noordelijke uitloper van een grote breuklijn in de aardkorst die ten Noorden van de grote meren in Afrika begint maar nergens zijn de bergen aan weerszijden van de breuk zo hoog als hier.

Omdat het de afgelopen weken vrij koud was voor de tijd van het jaar en het veel heeft geregend lag er in Libanon erg veel verse sneeuw op te toppen. Omdat vooral de zeezijde van de Libanon de meeste neerslag opvangt was dat daar het beste te zien. Op de terugweg vrijdag zal ik proberen daar wat foto's van te maken want het is een schitterend gezicht.

Een kilometer of zes voor Beiroet stopte de bus opnieuw en ontstond er commotie omdat de buschauffeur iedereen die meer dan handbagage bij zich had opdroeg de bus te verlaten.

Dit was duidelijk iets waarop de meeste passagiers niet gerekend hadden want er werd geschreeuwd en er volgde enig duw- en trekwerk tussen de chauffeur en z'n helper en een aantal passagiers. Wat ik ervan begreep was dat passagiers met grote stukken bagage alleen naar het busstation Cola konden reizen maar dat deze bus naar Charles Heloot zou gaan en dat de chauffeur moeilijkheden met de politie zou krijgen als hij bagage in de bagageruimte onderin de bus zou hebben.

Het enige dat ik mij daarbij voor kan stellen is dat Charles Helou op een vrij strategische plek

ligt vlakbij het centrum van Beiroet en dat er bij de bomaanslagen van de afgelopen jaren een aantal Syriers betrokken is geweest. Wellicht dat men daarom geen Syrische koffers op Charles Helou wil zien. Daar moet ik wel bij aantekenen dat het merendeel van de servicetaxi's Charles Helou als bestemming heeft en daar zitten toch ook mensen in die koffers bij zich hebben. Maar wie het weet mag het zeggen.

Mij kwam deze bestemming wel goed uit omdat dit busstation vlakbij download Beiroet ligt en ik op die manier, door te gaan lopen naar Hamra, meteen kon bekijken hoe het staat met de reconstructie van dit stadsdeel. Daar is rond 1995 mee begonnen en bij een bezoek in 1999 begon het al al heel aardig uit te zien. In 2007 en vorig jaar was het stadsdeel evenwel totaal uitgestorven omdat de militanten van de 8 maart beweging op het Martelarenplein, dat min of meer de hoofdingang is van downtown, een tentenkamp hadden opgeslagen wat voor veel winkels en restaurants in de wijk een economische doodklap betekende.

Ook vandaag zag het er uitgestorven uit zodat het lijkt of de wijk de gevolgen van het tentenkamp nog niet te boven is. Wel wordt er volop gebouwd, maar veel van die nieuwe gebouwen blijken leeg te staan.

Een opvallende blikvanger aan de zeezijde van downtown Beiroet is het karkas van het vroegere Holiday Inn hotel dat in de burgeroorlog zwaar beschoten is. Sinds die tijd is het verlaten en van enige activiteit of iets met het karkas te doen is sinds die oorlog geen sprake.

Het waarom daarvan weet ik niet maar op deze manier is het een echt (burger-)oorlogsmonument.

Zelf zou ik het zo gek nog niet vinden om het hotel, als het toch blijft staan en als het land een beetje met zichzelf in het reine is gekomen, een functie te geven die aan de burgeroorlog herinnert. Maar omdat veel van de gevoeligheden die tot die burgeroorlog geleid hebben nog steeds bestaan en veel van de (politiek en militair) betrokkenen hun onderlinge strijd nog steeds niet gestaakt hebben zal dit voorlopig wel wishful thinking blijven.

Na een half uurtje lopen ben ik in m'n hotel aangekomen. Ik had dit op Internet uitgezocht en was dan ook niet gering verbaasd toen ik , nadat ik m'n kamer betrokken had, tot de ontdekking kwam dat het hetzelfde hotel is als waar we tien jaar geleden gelogeerd hebben.

Toch wel raar dat het uitzicht op zo'n non-descripte binnenplaats zo lang in je geheugen kan blijven hangen.

De rest van de middag heb ik niet op een bankje doorgebracht maar ben ik lekker door Hamra gaan slenteren, koffie gedronken, email gecheckt, op bed liggen lezen en deze tekst geschreven. Nu is het tijd om te gaan eten (20.15 uur)

Bluetooth mysterie 3.

Na het kopen van het uitreisvoucher opeens weer een meldig dat er een bkeutoothberichtje binnengekomen was. Ik heb meteen om me heen gekeken en zag alleen twee jongens die buiten de bus op een muurtje zaten. Het berichtje bleek na “Allah” als titel te hebben. Toch wel iets anders dan het eerdere “sex.mp3” en “love you”.

Bij opening bleek het te gaan om een bewegend GIF bestandje met de tekst van de standaardgebedsoproep van de Islamieten. Zie bovenaan deze tekst.

Dinsdag 31 maart

Bibliotheek.

Vanochtend was ik vroeg genoeg in de bibliotheek om een plekje aan de leestafel te kunnen bemachtigen. Als je daar aan het werk bent merk je pas hoe ver de bibliotheken in NL zijn met hun automatisering. Hier gaat alles nog met de hand en duurt het zeker een half uur tussen je aanvraag en het moemnet dat de boeken voor je neus liggen. Gezien de enorme drukte nog een wonder !.

Ik denk dat de bibliotheken de enige plaatsen in Damascus zijn waar intensief gelezen wordt. Hoewel Syriers gek zijn op verhalen, zie je ze eigemlijk nooit ergens lezen. Ook het vinden van een enigszins gesorteerde boekwinkel is in Damascus een hele toer en als je er een vindt verkoopt die merendeels studieboeken.

De behoefte aan verhalen wordt gestild door de tv. Overal staan schotelantennes en de favoriete zende is Nil TV , een Egyptische satelliet station dat honderden Arabische zenders in z'n pakket heeft zitten.

Beiroet.

Ik ga morgen twee dagen naar Beiroet. Gisteren dacht ik nog om donderdag en vrijdag te gaan  totdat ik me vandaag herinnerde dat het deel van Beiroet (Hamra)  waar ik een hotelletje heb uitgezocht, op vrijdag een nogal uitgestorven indruk maakt.

In Hamra is de American University of Beirut gevestigd, zijn er een paar goede boekwinkels en de nodige cafe's en restaurants. Bovendien ligt de wijk vlak bij de corniche dus ik stel me zo voor de komende twee dagen al lezende op een terrasje of een bankje in de zon door te brengen.Vrijdag dan weer terug met een "servies' of de bus.

Ik hou je op de hoogte !.

Iedereen weet dat ik Repelsteeltje heet, of hoe repressie in de praktijk werkt.

(aansluitend op een vorige posting)

Stel je eens voor, je werkt in een winkel waar geen prijskaartjes hangen. Desondanks hanteert de eigenaar vaste prijzen voor de artikelen die hij verkoopt.

Nu zie je kans om elke keer dat een klant iets wil kopen 10% meer te vragen dan de prijs die de eigenaar gedacht had. Dat verschil steek je in je eigen zak.

Nu heb je ook nog te maken met een bedrijfsleider, die dat al gauw in de gaten heeft. Hij laat je dat ook merken en zegt dat hij niets verder zal vertellen als je hem de helft van het bedrag geeft dat je anders in je eigen zak gestoken zou hebben.

Al gauw komt de eigenaar er achter dat de bedrijfsleider in een auto rijdt die hij van z'n normale salaris nooit zou kunnen betalen.

Hij besluit om een neefje te laten solliciteren bij zijn eigen zaak en zorgt ervoor dat 'ie ook wordt aangenomen.

Al gauw heeft het neefje het spel door en rapporteert dat aan de eigenaar.

Die besluit vervolgens niets te doen maar laat zo terloops aan de bedrijfsleider en de medewerkers weten dat hij weet wat er aan de hand is.

Op een zeker moment krijgt de bedrijfsleider een aanbod om bij een concurrent te komen werken. Uiteraard tegen een veel beter salaris.

Nu grijpt de eigenaar in en zegt tegen de bedrijfsleider “Als jij dit bod aanneemt dan dien ik een aanklacht in wegens oplichting ”.  Hij vertelt dit ook aan de medewerkers die er natuurlijk geen belang bij hebben dat dit soort praktijken aan de grote klok gehangen worden. Immers, bedrijfsleider de klos, zij ook de klos.

Stel je de eigenaar nu voor als de president, de medewerkers als ministers, de politiecommisaris en agenten, de directeur van het immigratiekantoor en zijn balie medewerkers, en je weet dan hoe het hier zo'n beetje gaat.

Je doet iets dat formeel niet mag,wat oogluikend wordt toegestaan door “the  powers that be” maar zo gauw je dissident gedrag gaat vertonen wordt je geconfronteerd met je eerdere normoverschrijdend gedrag en wordt het je alsnog aangerekend met alle consequenties van dien.

Iedereen heeft weleens diensten van de overheid nodig. Zonder het betalen van steekpenningen lukt dat envoudigweg niet. Nu is zowel het betalen als ontvangen van steekpenningen niet toegestaan en zo heeft iedreen wel een zwaard van Damocles boven het hoofd hangen. Een zwaard dat "the powers that be" kunnen laten vallen op elk moment dat het uitkomt.

Eigenlijk net zoals het vroeger in Oost- Europa werkte.

Fotocollage's van vandaag.

Een collage van koepeltjes en een paar sfeerbeelden.

Maandag 30 maart.

Visum.

Aanstaande donderdag loopt m'n toeristenvisum af. Voor de verlenging heb ik een huurcontract van de eigenaar nodig dat een minimum looptijd moet hebben van zes maanden of anders een jaar.

Hij is eventueel wel bereid om dat te doen onder voorwaarde dat ik de kosten (3500 Pond) van de para-legal betaal die hier nu eenmaal z'n stempels moet zetten als getuige. Daarnaast zijn er nog twee formulieren nodig waarvan een in tweevoud en het andere in drievoud moet worden ingeleverd, voorzien van drie pasfoto's. Is het druk op het immigratiekantoor dan is er een goede kans dat je met die verlenging twee dagen zoet bent.

Omdat ik op de 15e uit Syrie vertrek heb ik maar voor een eenvoudiger, goedkoper en minder tijdverslindende optie gekozen. Ik ga gewoon twee dagen eerder naar Libanon dan ik gepland had. In plaats van een christelijk weekend een islamitisch weekend. Dat aangekondigde weekend Libanon blijft dus kloppen.

Een 48-uurs visum voor Libanon is gratis en op de terugweg vraag ik gewoon weer een 15-daags toeristenvisum aan. Kost 20 dollar en dat is de helft van wat ik anders kwijt zou zijn maar dan zonder bureaucratische rompslomp en een veel plezieriger manier om aan een nieuw visum te komen.

Kapper

Gistermiddag heb ik de kapper maar eens bezocht. Deze christelijke kapper had z'n zondag goed geregeld door z'n leerling in de zaak te zetten. Deze jongen was blijkbaar nog niet zo lang in de leer want het eerste dat 'ie deed toen ik binnenkwam was z'n baas bellen. Wat hij wel mocht doen was de kappersmantel ombinden.

Na ongeveer vijf minuten kwam de baas binnen die vrijwel meteen met het knippen begon. Aandachtig gadegeslagen door de leerling die tegelijkertijd aanwijzingen kreeg waar je bij het knippen van het soort haar dat ik heb op moet letten.

Al met al waren we binnen tien minuten klaar, waarbij ook nog eens de wenkbrauwen zijn bijgeknipt, de oor- en neusharen, voor zover aanwezig verwijderd en nog een laagje haarlak opgespoten is.

Dit alles voor 200 Pond en een goedemiddag.

Bibliotheek

Ik mag van de uitleen en de leeszaal gebruik maken !. Maar geen boeken mee naar huis nemen.

Dat is al heel wat, ware het niet dat de leeszaal om 11.00 uur vanochtend barstensvol was en er geen stoel meer vrij was. Staande lezen en aantekeningen maken Zou op zich geen probleem zijn als er ergens een lessenaar beschikbaar zou zijn. Helaas is deze gezonde gewoonte zo in onbruik geraakt dat er geen lessenaar meer te vinden is. Morgen maar wat vroeger op en het nog eens proberen.

Kapelletjes

De drukte in de bibliotheek gaf me natuurlijk wel een excuus om door te geen met het systematische fotograferen van kapelletjes en andere religieuze parafernalia die de straten en stegen in Bab Touma en Bab Sharqi sieren. Nu heb ik alle straatjes en steegjes, aan de hand van een kaart, zo'n beetje belopen maar toen ik vanmiddag ,zonder camera, een paar van diezelfde straatjes, maar dan in tegenovergestelde richting  door liep zag ik toch weer objecten die me vanochtend ontgaan waren.(zie foto's)

Uit het lood

Mijn rechterbeen is wat langer dan het linker. Eigenlijk heb ik daar nooit last van gehad. Het leverde zelfs het voordeel op niet in militaire dienst te hoeven. Maar sinds enige tijd, nu ik wat zorgvuldiger fotografeer dan vroeger, merk ik dat alle foto's die ik maak een beetje scheef zijn. Voor veel foto's is dat niet zo'n probleem maar je ziet het wel meteen bij detailopname's.

Met m'n fotocorrectie programma kan ik zien dat ze consequent twee graden naar links hellen. De goede rekenaar die weet dat ik 1.93 m lang ben kan nu uitrekenen hoeveel centimeter m'n rechterbeen langer is dan m'n linker.

Het vervelende is wel dat ik de foto's stuk voor stuk moet corrigeren. Alleen foto's met heel sterke horizontale partijen over de hele breedte corrigeert het programma automatisch.

Op bijna alle camera's zit een correctietoets voor oogafwijkingen. Een camera die je kunt corrigeren voor een scheefstaand lijf ben ik evenwel nog nooit tegen gekomen.

Houdt Damascus schoon !.

In een van m'n eerste postings heb ik het over de vuilophaal gehad. Veel indrukwekkender nog zijn de prestatie van de vele straatvegers in dit deel van Damascus. Waar de rest van het land , en de hele regio, ontsierd wordt door enorme hoeveelheden zwerfvuil is de oude stad van Damascus werkelijk brandschoon. Het staat in schril contrast met de huizen hier waarvan je bij het grootste deel het idee hebt dat de laatste groot-onderhoudsbeurt minsten vijftig jaar geleden was.

Overal kom je dan ook  straatvegers tegen die er niet tegenop zien om zelfs de kleinste stukjes papier met de hand op te rapen en in hun vuilniskarretjes te stoppen.

Her en der hangen ook bordjes die de bewoners en bezoekers oproepen om de straten schoon te houden.

Dan is het ontbreken van vuilnisbakken in het straatmeubilair des te opmerkelijker !.

Scania's

In de jaren '70 heeft de firma Scania-Vabis goede zaken gedaan met het verkopen van autobussen aan Syrie. Het was toen nog heel gebruikelijk dat de trotse eigenaren deze bussen voorzagen van uitbundige beschilderingen en verlichting. Zo langzamerhand worden deze bussen vervangen door moderne touringcars en zie je die beschilderingen steeds minder.

De Scania's die nog rijden zijn volledig uitgewoond en als je je daarmee laat vervoeren ben je dan ook minder dan de helft kwijt van wat een moderne bus kost. Op de gewone busstations voor regionale en nationale bestemmingen kom je ze dan ook niet meer tegen. Maar bij de uitvalswegen van de steden zijn er vaak nog informele busstations. Hier vlakbij begint de weg naar het Noorden (Homs-Aleppo) en dar is zo'n informeel busstation waar ik een paar foto's gemaakt heb.

Maktab Anbar

Een van de mooiste oude gebouwen van Damascus is het paleis Maktab Anbar. Tegenwoordig is in het paleis het Arabisch Cultureel Centrum gevestigd terwijl ook de de stedelijke dienst voor de rehabilitatie van de oude stad er is gevestigd.

Het paleis is nog niet zo oud. Met de bouw werd begonnen in 1847. Het is evenwel bijzonder rijk aan versieringen en ornamenten. Veel van de motieven kwamen me bekend voor uit Oezbekistan..

Het gebouw heeft vier binnenplaatsen van varierende grootte.

Zie de foto's !.

Mijn Huisbaas

Mijn huisbaas is van beroep kleermaker. Vanochtend heb ik hem mogen vereeuwigen achter z'n naaimachine ..

Zondag 29 maart.

Omdat de foto's veel plaats innemen op de server zal ik vanaf vandaag collages van foto's met hetzelfde thema plaatsen.

Barada

Barada is niet alleen de naam van het lokale bier maar vooral die van de rivier die door Damascus stroomt. Het grootste deel van het jaar is het niet meer dan een stroompje maar door de regen van de afgelopen dagen begint het zowaar op een rivier te lijken. Dan wordt ook meteen zichtbaar dat de Barada in de regel gewoon als vuilnisbak gebruikt wordt.
Hoe verder je benedenstrooms komt hoe meer het vuil van de afgelopen maanden zich ophoopt. Tijd dus voor de stadsreiniging om het vuil met hooivorken te lijf te gaan, al is het maar om overstroming door verstopping van de doorlaten te voorkomen.
(Zie foto's)

Opgraving

Vlakbij de westelijke meer van de oude stad zijn studenten archeologie een opgraving begonnen. Tot nu toe zijn ze op drie meter diepte op resten uit de 10e eeuw gestuit.
De opgraving gaat er, althans in mijn ogen, nogal primitief aan toe.
Zo zie nergens een grid gespannen, wordt er niet getekend, noch gefotografeerd. Er wordt alleen maar ruw gegraven.
Wellicht dat de resten waarom het gaat niet bijster interessant zijn en wordt alleen de kunst van het blootleggen beoefend. Per slot van rekening is het niet zo gek dat je op die plek reten uit de 10e eeuw vindt.
Op de fotocollage zie je een plaatje van de Hamman die vlak naast de opgraving staat en die uit dezelfde tijd stamt. Als je goed kijkt zie je op de foto de boog van een deuropening. Dat is het enige dat op het huidige straatniveau van de deur zichtbaar is. Zo kun je dus zien dat de resten die nu worden opgegraven iets onder het niveau liggen van het niveau van de Hamman tijdens de bouw daarvan.

Ijssalon

In de Soukh Hanmmadyie is een zaak die alleen maar ijs, puddinkjes en gebakjes verkoopt.
Vanaf 's ochtends vroeg zit de zaak barstensvol. Alles kost er 50 pond (per stuk). De eigenaar heeft duidelijk iets met de familie Assad. Overal zie je foto's van ze, op sommigen daarvan zie je de eigenaar de vorige en de huidige president de hand schudden. Er is zelfs een foto van de jonge Bashir die waarschijnlijk probeerde incognito een ijsje te komen eten.
Voor een impressie zie de fotocollage.

Oemmayaden moskee.

De Grote moskee is werkelijk een prachtig bouwwerk waarvan de marmeren binnenplaats glimt als een spiegel. Er lopen dan ook continue zo'n man of tien met Swiffers rond om het plein aan te vegen terwijl ook een boenmachine constant rondjes draait.
Dit alles niet zozeer omdat de bezoekers zoveel vuil achter laten maar vooral omdat de vele duiven die daar rondvliegen van alles laten vallen.
Omdat moslims voordat ze een moskee bezoeken hun voeten wassen zou het toch doodzonde zijn als ze na het wassen in de duivenpoep zouden trappen.

Verwacht op de binnenplaats overigens geen gewijde sfeer. Het is er ronduit gezellig. Veel mensen rusten uit tegen een van de vele pilaren of zitten in groepjes op de marmeren vloer.
(zie collage).

Ik heb het er al eerder over gehad dat veel pelgrims uit Iran naar Damascus komen.. Het hoogtepunt van hun pelgrimage is het bezoek aan de schrijn waarin het hoofd van Hoessein, de kleinzoon van de profeet wordt bewaard. (Er is in Soennitische deel overigens ook een hoofd opgeslagen, dat van Johannes de Doper)
Hoessein is een belangrijke figuur in de Sjiitische variant van de Islam. Hij werd gedood in de slag bij Karbala in het huidige Irak. Daar zou de rest van zijn stoffelijke resten zijn opgeslagen , vandaar dat Karbala het centrum is van de Sjia in Irak en eveneens een belangrijke bedevaartsplaats.
Vanochtend was ik in de gelegenheid om eens mee te maken hoe het er op zo'n bedevaart aan toe gaat. Dat is best heftig.
Onder leiding van een mollah, voorzien van een mobiele geluidsinstallatie wordt er luidkeels gebeden. Onder het herhaaldelijk aanroepen van "Yallah Hossein gaan de handen omhoog.
Veel vrouwen laten de tranen rijkelijk vloeien. Dit alles onder het oog van de vele videocamera's van collega pelgrims.
Een waar spektakel. Voor een geluidsfragment hiervan klik je op de link onderaan de pagina.

Wat mij overigens opgevallen is dat de Sjiieten er blijkbaar een ander schoenenritueel op na houden dan de Soennieten en ander bezoekers aan de grote moskee.
Doen de Soenni's hun schoenen uit zodra ze over de drempel van de binnenplaats stappen dan doen de Sjia's ze pas uit als ze daadwerkelijk de moskee betreden.
Ook trekken de Sjia's zich bij voorkeur niets aan van de scheiding die in de moskee is aangebracht tussen een deel bestemd voor mannen en een deel dat is bestemd voor vrouwen. Er lopen dan ook mannetjes rond die de vrouwen vanuit het mannendeel proberen weg te sturen. In de regel met weinig effect, zodat de mannetjes zich wenden tot de reisleider (herkenbaar aan een vlag of een bordje dat 'ie met zich meedraagt, of tot een aanwezige mollah (herkenbaar aan z'n tulband)
Omdat je in een moskee nu eenmaal geen ruzie staat gaan maken krijgen de vrouwen gewoon de kans om hun gebed te doen en daarna rustig naar het vrouwengedeelte te lopen.

Hoofddoekjes.

Bij de foto's ook een collectie van de nieuwste mode hoofddoekjes.

Zaterdag 28 maart.

Zomertijd.

Nu kom ik er, om 21.30 uur , achter dat de zomertijd is ingegaan. Natuurlijk in het weekend, maar dat is hier officieel donderda en vrijdag. Sinds vrijdag is het dus een uur later. Ik vond al dat de familie zo vroeg aan de lunch begon. Ze hadden gezegd half twee en om 12.45 stond het eten al op tafel. 

Hoe gevaarlijk is Syri・?.

Als zelfs goed ge・formeerde mensen je waarschuwen dat Syri・een gevaarlijk land is ga je je afvragen of zij het wel over hetzelfde land hebben als ik.
Om te beginnen is Syri・voor de “gewone mens” heel wat veiliger dan Nederland. Er is maar heel sporadisch sprake van kleine criminaliteit die zo ontzettend hinderlijk kan zijn. De mensen zijn een stuk vriendelijker en gastvrijer. Zelfs met de verkeersveiligheid is het redelijk gesteld, zeker vergeleken met een naburig land als Libanon.
In Iran heb ik eens iemand horen vertellen dat er een verband is met de verkeersveiligheid en de laatste oorlog die men heeft meegemaakt. Naarmate die oorlog langer geleden zou zijn zou men in het verkeer voorzichtiger worden.
Je kunt je daar iets bij voorstellen. De risico's die je in een oorlogssituatie loopt zijn beduidend groter dan in het verkeer. Dat je bereid bent om na zo'n oorlog in het verkeer meer risico's te nemen is dan wel voorstelbaar, die stellen dan immers weinig voor. Een andere verklaring is dat een overheid na zo'n oorlog wel andere prioriteiten heeft dan het handhaven van de verkeersveiligheid. Wellicht is het een combinatie van beiden.
Bij ons verblijf in Libanon in 2007, een jaar na de oorlog met Isra・ , is ons die chaos in het verkeer in ieder geval wel opgevallen. Misschien de moeite waard om over een aar of twee drie daar opnieuw een auto te huren om te zien hoe het dan is.
De laatste oorlog die men in Syri・heeft meegemaakt was in 1973.

De geringe criminaliteit kan deels vanuit sociale factoren verklaard worden, deels door politieke.
De belangrijkste sociale factor is de sociale controle. Voor iedere familie is het een schande als een van hun familieleden betrapt zou worden op het plegen van misdrijven, hoe klein ook. Men houdt elkaar wat dat betreft goed in de gaten en men spreekt elkaar er ook op aan. Net zo goed als de buren, de buurt en de wijk geen kans voorbij zou laten gaan om de mogelijke schande zo breed mogelijk uit te meten tot nog grotere schade aan de eer van de betrokken familieleden.
Een andere reden is dat de verschillen tussen arm en rijk (een relatief gering aantal gevallen uitgesloten ) erg klein zijn. Kortom bij de meeste mensen valt niets of nauwelijks iets te halen. (Die paar uitzonderingsgevallen hebben zich doorgaans goed beveiligd dus ook daar valt moeilijk wat te halen)
Voor de buitenstaander die hier op bezoek komt daar nog eens bij dat de gastvrijheid hier nog zo ingebakken zit dat men het niet gauw in z'n hoofd zal halen om je hoe dan ook lastig te vallen. Of dit nog lang zo blijft valt overigens te bezien. In landen als Egypte en Marokko is te zien hoe corrumperend massa-toerisme kan uitpakken voor die gastvrijheid.

Maar er zit ook een ander aspect aan en dat heeft alles te maken met de rol die de staat hier speelt.
Syri・is sinds 1963 een strikt seculiere staat. De regerende Baath-partij heeft het Pan-Panarabisme als een van haar ideologische uitgangspunten en maakt daarbij geen onderscheid naar levensovertuiging.
In een land waar de grote meerderheid van de bevolking moslim is levert dat natuurlijk spanningen op.
Zeker omdat dit secularisme op gespannen voet staat met de overtuiging van de meer fundamentalistische moslims. In de jaren '80 bleek de politieke onvrede van de bevolking zich te manifesteren door een grote bloei van de fundamentalistische Moslimbroederschap. In Hama leidde dit zelfs tot een opstand die vervolgens door het regime bloedig werd neergeslagen. (De schattingen van het aantal doden liggen tussen de twintig- en veertigduizend.).
Sinds die opstand is het veiligheidsapparaat enorm uitgebreid. Kenners zeggen dat Syri・beschikt over maar liefst acht verschillende veiligheidsdiensten.
Een en ander heeft wel tot gevolg dat de overheid vrij precies op de hoogte is van het doen en laten van haar burgers (evenals van de bezoekers trouwens). Het is in dit land dan ook nauwelijks mogelijk om “onder te duiken” als je iets op je kerfstok hebt. Evenmin als dat je als bezoeker verbaasd moet zijn als een willekeurige overheidsfunctionaris je precies weet te vertellen wat je in dit land hebt uitgespookt.
Het aantal niet opgeloste misdrijven is in dit land dan ook te verwaarlozen en, mocht je opgepakt worden dan zijn de straffen niet mals. Op geweldsmisdrijven met een grote impact op de openbare orde en veiligheid staat hier de doodstraf, al dan niet publiekelijk uitgevoerd mocht de overheid van mening zijn dat het stellen van een voorbeeld nodig is.
Kortom , wat criminaliteit en verkeer betreft is Syri・een uitermate veilig land.

Een ander aspect van het afgedwongen secularisme is dat je onder de minderheidsgroepen in dit land , de Alevieten, Christenen en andere niet-islamitische bevolkingsgroepen nauwelijks kritiek op het regime zult horen. Zij zijn zelfs de trouwste aanhangers terwijl de president een een groot deel van het kader van het Syrische leger Aleviet zijn. (Alevieten behoren tot een wat meer verlichte stroming binnen de Sjiitische Islam.).
Deze minderheidsgroepen , toch nog altijd bijna twintig procent van de bevolking, menen veel te verliezen te hebben bij een grotere invloed van de Soennitische meerderheid, een gevoel dat de afgelopen jaren sterker is geworden door de opkomst van de fundamentalistische Islam.
Voor het regime betekende dit het versterken van de contacten met Turkije, een land waarmee Syri・tot het begin van de jaren '90 een uiterst koele relatie had vanwege een conflict over de watertoevoer vanuit Turkije, maar dat wel een seculiere staat is.
Ook met Iran zijn de betrekkingen aangehaald. Dit lijkt paradoxaal, maar is in het licht van de gebeurtenissen in Irak na de inval van de Amerikanen in 1993 goed voorstelbaar. Syri・doet liever zaken met een stabiele , niet Soennitische staat, dan met een instabiel buurland.

De vraag is natuurlijk hoe lang deze status-quo in Syri・kan blijven bestaan. Vooralsnog zijn er weinig tekenen dat het gezag van het regime van binnen uit ondermijnd dreigt te worden. Een zeer geleidelijk liberalisering die, hoewel duidelijk niet overal van harte, onder de huidige president Bashir Al-Assad
(al Assad=De Leeuw in het Arabisch) is ingezet wordt vooral door het jongere deel van de bevolking gewaardeerd. Ook de verbetering van de economische situatie in de afgelopen jaren wordt op het conto van de huidige president geschreven.
Toch zitten de risico's voor het regime vooral in de economische hoek. Wil men doorgaan met de modernisering van de economie dan komt vroeg of laat aan de orde welke weg men wil inslaan met betrekking tot de subsidies op de eerste levensbehoeften en het niet heffen van accijnzen op brandstof.
Wil het land een volwaardige speler worden in de regio dan zullen, vroeg of laat, de bestaande regelingen vervangen moeten worden. In Egypte doet het regime al langer pogingen daartoe. Deze blijken telkens weer tot niet te leiden omdat het korten op de subsidies of het invoeren van accijnzen de grote , arme ,meerderheid van de bevolking als eerste treft en, in Egypte, onmiddellijk tot opstandige situaties leidt.
Het enige wat er voor het Syrische regime waarschijnlijk opzit is een geleidelijk doorzetten van de economische groei met een even geleidelijke afbouw van het subsidiestelsel om daarbij te proberen om het besteedbaar inkomen van de bevolking niet aan te tasten. Een kunststukje dat tot nu toe bijna nergens ter wereld gelukt is en dat met de huidige economische crisis nog moeilijker zal worden.

Dit is ook niet de situatie waarin een land zich makkelijk in een oorlog laat manoeuvreren. Wat dat betreft moeten de woorden van Assad serieus worden genomen als hij zegt tot een akkoord met te willen komen. Dat hij daarbij als eis stelt dat de Golanhoogten weer door Isra・ aan Syri・wordt overgedragen is verder heel begrijpelijk.

Concluderend, Syri・heeft de handen vol aan zichzelf en vormt geen bedreiging voor andere staten.

Nu valt er nog wel wat te zeggen over hoe die repressie van binnenlandse dissidente geluiden in de praktijk werkt, maar dat bewaar ik voor een volgende keer.


Oude auto's

Tien jaar gelden werd het straatbeeld in Syri・nog beheerst door grote Amerikaanse auto's uit de jaren '50 en '60. Vooral de “servies” (een taxi die je met meerdere personen deelt) was vaak een “gaz guzzler” waar je met gemak zeven mensen in vervoerde.
Jammer genoeg zijn ze nu merendeels verdwenen, waarschijnlijk ook tot verdriet van de taxichauffeurs maar soms zie je nog een gaaf exemplaar.
Vandaag zag ik een op het oog in prima staat verkerende Buick geparkeerd staan. De foto zie je onderaan de pagina.

Kapelletjes.

Waarschijnlijk omdat de Islam hier zo manifest aanwezig is in het openbare leven hebben ook de christenen er behoefte aan zich in de openbare ruimte te manifesteren. Zo staan er in deze wijk tientallen , zo niet honderden, kapelletjes en andere bouwwerkjes waarin bijna altijd een Mariabeeldje.
Ik heb me voorgenomen om daar morgen eens heel gericht een fotoreportage van te gaan maken. Als voorproefje al vast drie plaatjes bij de foto's.


Hoe gevaarlijk is Syri・?.

Als zelfs goed ge・formeerde mensen je waarschuwen dat Syri・een gevaarlijk land is ga je je afvragen of zij het wel over hetzelfde land hebben als ik.
Om te beginnen is Syri・voor de “gewone mens” heel wat veiliger dan Nederland. Er is maar heel sporadisch sprake van kleine criminaliteit die zo ontzettend hinderlijk kan zijn. De mensen zijn een stuk vriendelijker en gastvrijer. Zelfs met de verkeersveiligheid is het redelijk gesteld, zeker vergeleken met een naburig land als Libanon.
In Iran heb ik eens iemand horen vertellen dat er een verband is met de verkeersveiligheid en de laatste oorlog die men heeft meegemaakt. Naarmate die oorlog langer geleden zou zijn zou men in het verkeer voorzichtiger worden.
Je kunt je daar iets bij voorstellen. De risico's die je in een oorlogssituatie loopt zijn beduidend groter dan in het verkeer. Dat je bereid bent om na zo'n oorlog in het verkeer meer risico's te nemen is dan wel voorstelbaar, die stellen dan immers weinig voor. Een andere verklaring is dat een overheid na zo'n oorlog wel andere prioriteiten heeft dan het handhaven van de verkeersveiligheid. Wellicht is het een combinatie van beiden.
Bij ons verblijf in Libanon in 2007, een jaar na de oorlog met Isra・ , is ons die chaos in het verkeer in ieder geval wel opgevallen. Misschien de moeite waard om over een aar of twee drie daar opnieuw een auto te huren om te zien hoe het dan is.
De laatste oorlog die men in Syri・heeft meegemaakt was in 1973.

De geringe criminaliteit kan deels vanuit sociale factoren verklaard worden, deels door politieke.
De belangrijkste sociale factor is de sociale controle. Voor iedere familie is het een schande als een van hun familieleden betrapt zou worden op het plegen van misdrijven, hoe klein ook. Men houdt elkaar wat dat betreft goed in de gaten en men spreekt elkaar er ook op aan. Net zo goed als de buren, de buurt en de wijk geen kans voorbij zou laten gaan om de mogelijke schande zo breed mogelijk uit te meten tot nog grotere schade aan de eer van de betrokken familieleden.
Een andere reden is dat de verschillen tussen arm en rijk (een relatief gering aantal gevallen uitgesloten ) erg klein zijn. Kortom bij de meeste mensen valt niets of nauwelijks iets te halen. (Die paar uitzonderingsgevallen hebben zich doorgaans goed beveiligd dus ook daar valt moeilijk wat te halen)
Voor de buitenstaander die hier op bezoek komt daar nog eens bij dat de gastvrijheid hier nog zo ingebakken zit dat men het niet gauw in z'n hoofd zal halen om je hoe dan ook lastig te vallen. Of dit nog lang zo blijft valt overigens te bezien. In landen als Egypte en Marokko is te zien hoe corrumperend massa-toerisme kan uitpakken voor die gastvrijheid.

Maar er zit ook een ander aspect aan en dat heeft alles te maken met de rol die de staat hier speelt.
Syri・is sinds 1963 een strikt seculiere staat. De regerende Baath-partij heeft het Pan-Panarabisme als een van haar ideologische uitgangspunten en maakt daarbij geen onderscheid naar levensovertuiging.
In een land waar de grote meerderheid van de bevolking moslim is levert dat natuurlijk spanningen op.
Zeker omdat dit secularisme op gespannen voet staat met de overtuiging van de meer fundamentalistische moslims. In de jaren '80 bleek de politieke onvrede van de bevolking zich te manifesteren door een grote bloei van de fundamentalistische Moslimbroederschap. In Hama leidde dit zelfs tot een opstand die vervolgens door het regime bloedig werd neergeslagen. (De schattingen van het aantal doden liggen tussen de twintig- en veertigduizend.).
Sinds die opstand is het veiligheidsapparaat enorm uitgebreid. Kenners zeggen dat Syri・beschikt over maar liefst acht verschillende veiligheidsdiensten.
Een en ander heeft wel tot gevolg dat de overheid vrij precies op de hoogte is van het doen en laten van haar burgers (evenals van de bezoekers trouwens). Het is in dit land dan ook nauwelijks mogelijk om “onder te duiken” als je iets op je kerfstok hebt. Evenmin als dat je als bezoeker verbaasd moet zijn als een willekeurige overheidsfunctionaris je precies weet te vertellen wat je in dit land hebt uitgespookt.
Het aantal niet opgeloste misdrijven is in dit land dan ook te verwaarlozen en, mocht je opgepakt worden dan zijn de straffen niet mals. Op geweldsmisdrijven met een grote impact op de openbare orde en veiligheid staat hier de doodstraf, al dan niet publiekelijk uitgevoerd mocht de overheid van mening zijn dat het stellen van een voorbeeld nodig is.
Kortom , wat criminaliteit en verkeer betreft is Syri・een uitermate veilig land.

Een ander aspect van het afgedwongen secularisme is dat je onder de minderheidsgroepen in dit land , de Alevieten, Christenen en andere niet-islamitische bevolkingsgroepen nauwelijks kritiek op het regime zult horen. Zij zijn zelfs de trouwste aanhangers terwijl de president een een groot deel van het kader van het Syrische leger Aleviet zijn. (Alevieten behoren tot een wat meer verlichte stroming binnen de Sjiitische Islam.).
Deze minderheidsgroepen , toch nog altijd bijna twintig procent van de bevolking, menen veel te verliezen te hebben bij een grotere invloed van de Soennitische meerderheid, een gevoel dat de afgelopen jaren sterker is geworden door de opkomst van de fundamentalistische Islam.
Voor het regime betekende dit het versterken van de contacten met Turkije, een land waarmee Syri・tot het begin van de jaren '90 een uiterst koele relatie had vanwege een conflict over de watertoevoer vanuit Turkije, maar dat wel een seculiere staat is.
Ook met Iran zijn de betrekkingen aangehaald. Dit lijkt paradoxaal, maar is in het licht van de gebeurtenissen in Irak na de inval van de Amerikanen in 1993 goed voorstelbaar. Syri・doet liever zaken met een stabiele , niet Soennitische staat, dan met een instabiel buurland.

De vraag is natuurlijk hoe lang deze status-quo in Syri・kan blijven bestaan. Vooralsnog zijn er weinig tekenen dat het gezag van het regime van binnen uit ondermijnd dreigt te worden. Een zeer geleidelijk liberalisering die, hoewel duidelijk niet overal van harte, onder de huidige president Bashir Al-Assad
(al Assad=De Leeuw in het Arabisch) is ingezet wordt vooral door het jongere deel van de bevolking gewaardeerd. Ook de verbetering van de economische situatie in de afgelopen jaren wordt op het conto van de huidige president geschreven.
Toch zitten de risico's voor het regime vooral in de economische hoek. Wil men doorgaan met de modernisering van de economie dan komt vroeg of laat aan de orde welke weg men wil inslaan met betrekking tot de subsidies op de eerste levensbehoeften en het niet heffen van accijnzen op brandstof.
Wil het land een volwaardige speler worden in de regio dan zullen, vroeg of laat, de bestaande regelingen vervangen moeten worden. In Egypte doet het regime al langer pogingen daartoe. Deze blijken telkens weer tot niet te leiden omdat het korten op de subsidies of het invoeren van accijnzen de grote , arme ,meerderheid van de bevolking als eerste treft en, in Egypte, onmiddellijk tot opstandige situaties leidt.
Het enige wat er voor het Syrische regime waarschijnlijk opzit is een geleidelijk doorzetten van de economische groei met een even geleidelijke afbouw van het subsidiestelsel om daarbij te proberen om het besteedbaar inkomen van de bevolking niet aan te tasten. Een kunststukje dat tot nu toe bijna nergens ter wereld gelukt is en dat met de huidige economische crisis nog moeilijker zal worden.

Dit is ook niet de situatie waarin een land zich makkelijk in een oorlog laat manoeuvreren. Wat dat betreft moeten de woorden van Assad serieus worden genomen als hij zegt tot een akkoord met te willen komen. Dat hij daarbij als eis stelt dat de Golanhoogten weer door Isra・ aan Syri・wordt overgedragen is verder heel begrijpelijk.

Concluderend, Syri・heeft de handen vol aan zichzelf en vormt geen bedreiging voor andere staten.

Nu valt er nog wel wat te zeggen over hoe die repressie van binnenlandse dissidente geluiden in de praktijk werkt, maar dat bewaar ik voor een volgende keer.


Oude auto's

Tien jaar gelden werd het straatbeeld in Syri・nog beheerst door grote Amerikaanse auto's uit de jaren '50 en '60. Vooral de “servies” (een taxi die je met meerdere personen deelt) was vaak een “gaz guzzler” waar je met gemak zeven mensen in vervoerde.
Jammer genoeg zijn ze nu merendeels verdwenen, waarschijnlijk ook tot verdriet van de taxichauffeurs maar soms zie je nog een gaaf exemplaar.
Vandaag zag ik een op het oog in prima staat verkerende Buick geparkeerd staan. De foto zie je onderaan de pagina.

Kapelletjes.

Waarschijnlijk omdat de Islam hier zo manifest aanwezig is in het openbare leven hebben ook de christenen er behoefte aan zich in de openbare ruimte te manifesteren. Zo staan er in deze wijk tientallen , zo niet honderden, kapelletjes en andere bouwwerkjes waarin bijna altijd een Mariabeeldje.
Ik heb me voorgenomen om daar morgen eens heel gericht een fotoreportage van te gaan maken. Als voorproefje al vast drie plaatjes bij de foto's.


 

Vrijdag 27 maart.

Processies

Vanaf gisteren zijn de voorbereidingen voor de paasprocessie in een nieuw stadium beland. Op de binnenplaatsen van de Malekieten werd de hele optocht al gerepeteerd, inclusief vaandels maar nog zonder de nodige relekikweien en heligenbeelden. Helaas is het filmpje dat ik daarvan met m'n telefoon gemaakt heb van een te slechte kwaliteit. Maar hlemaal onderaan de pagina vind je nu een filmpje van het musiekkorps van een naburig kerkgenootschap waarvan ik niet achter de naam kon komen. (filmpje, klikken op het mp4 bestand 20.8MB)

Lege Soukhs

Zoals ik vorige week vrijdag al aankondigde heb ik van de vrije vrijdag gebruik gemaakt om eens op m'n gemak door de Arabische stadsdelen te wandelen om wat meer zicht te krijgen op de rijke ornamentuur van de gebouwen in de oude stad.

Hoewel de dag vandaag mooi begon is het vanmiddag hard gaan regenen waardoor ik bijna drie uur in een cafe heb doorgebracht heb om te schuilen. Daar heb ik voor de komende dagen genoeg koffie gedronken.

Desondanks heb ik nog behoorlijk wat foto's kunnen maken. Zoals gewoonlijk, onderaan de pagina.

Blue tooth mysterie 2.

Gisteravond, toen ik het filmpje opnam dat ik hier heb opgeslagen, was het weer zover. Weer een bluetooth berichtje op m'n telefoon. Omdat ik net aan het filmen was heb ik het, stom genoeg, niet geaccepteerd. Nu weet ik nog steeds niet wat ik ervan denken moet....

Donderdag 26 maart. (nieuwe foto's toegevoegd)

Electriciteit.

Gisterochtend heb ik een koude douche moeten nemen omdat de stroom weer eens was uitgevallen. Dat gebeurt hier zo'n twee tot drie keer per dag. Meestal duurt dat niet lang maar 's nachts merk je er niet zoveel van en dan laat het electriciteitsbedrijf het rustig wat langer duren.

Als je dan voor je warme water afhankelijk bent van een electrische boiler dan wacht je dus letterlijk een koude douche.

Voor periodes waarin de stroom langer uitvalt hebben die electrische boilers hier trouwens onder de ketel ook nog een petroleumbrander.

Blijkbaar zijn m'n huisbaas en familie die uitval wel gewend, net als hun buren.

Nergens in de buurt hoorde ik een generator aanslaan. Dat is in andere landen wel anders, daar staan na een kwartiertje stroomuitvan de straten blauw van de benzinewalm van de generatoren.

Maar vanochtend bleek dat de handelaren in de soukh de lijdzaamheid van de mensen hier in de buurt niet tot hun persoonlijke eigenschappen rekenen.

Overal stonden generatoren te loeien. Nu moet je je er wel bij voorstellen dat de soukh zonder verlichting aardedonker is. Slecht voor de handel als je niet kunt laten zien welke mooie spullen je in de aanbieding hebt.

De  grote soukh (Hammadyeh) en de wijk rondom de grote moskee is de favoriete bestemming van de talloze Iraniers die hier op pelgrimstocht zijn.  Na Irak heeft Syrie de meeste Sji'itische bedevaartsplaatsen waarvan Damascus de belangrijkste is. De meeste mensen komen met de bus uit Iran en gaan op de heenweg eerst naar Sanliurfa in Turkije waar, volgens de Islamitische traditie Abraham geboren is (voor plaatjes kun je terecht op een van m'n andere websites :

http://www.xs4all.nl/~willemj/Southeast%20Turkey/New%20Site/Sanliurfa.html   )

Nu is het zo dat de handelaren in de Soukh natuurlijk inspelen op de behoeften van hun Iraanse klanten. In dit geval betekent dit dat een behoorlijk aantal van hen zich heeft gespecialiseerd in dameskleding Iraanse stijl. Veelal zwart en donkerblauw, kleuren die het in een soukh zonder licht al helemaal niet doen.

Huizen in de oude stad.

Hoewel Damascus met Aleppo wedijvert over welke stad de langst continu bewoonde ter wereld is zijn de meeste huizen hier niet ouder dan zo'n drie tot vierhonderd jaar. Aardbevingen hebben tot vier eeuwen geleden regelmatig zodanig huis gehouden dat grote delen van de stad vernield werden. Lange tijd werden de huizen hier gebouwd van kleitichels wat ze kwetsbaar maakten voor aardbevingen.

Blijkbaar is men zo'n viierhonderd jaar geleden overgegaan tot een andere constructiemethode. Sinds die tijd worden de huizen gebouwd rondom een houtskelet tussen de stenen muren terwijl de plafonds van hout zijn waarvan de constructie zodanig is dat ze krachten naar vier kanten toe kunnen opvangen.

Sindsdien is de schade door de toch wel regelmatig voorkomende aardbevingen aanzienlijk afgenomen.

Bij de foto's onderaan deze pagina vindt je een foto van het plafond waar ik tegenaan kijk wanneer ik in bed lig en nog twee foto's van houtconstructies die van buitenaf zichtbaar zijn.

Alcoholmonopolie.

Alle levensmiddelenwinkels hier in de buurt hebben een forse voorraad sterke drank in de verkoop. Vooral whisky lijkt erg in trek te zijn. Werkelijk alle soorten en merken zijn hier te koop. De enkele winkel die geen drank verkoopt is van een moslim-eigenaar. Zo hebben dfe christelijke winkeliers min of meer het monopolie op de verkoop van alcoholhoudende dranken. Zo aan de voorraden te zien verkopen ze niet alleen aan de christelijke inwoners van deze stad. Zou dat wel zo zijn dan zou er hier toch sprake moeten zijn van een permanente dronkenschap van het merendeel van de wijkbewoners, iets waar ik ze (nog ?) niet heb kunnen betrappen.

Ik vermoed dan ook dat het merendeel van hun klandizie bestaat uit de grote groep moslims die van tijd tot tijd wel een borrel lust. Je wordt er hier per slot van rekening niet voor gestraft zo lang Syrie nog een strikt seculiere staat is,

Vogeltjes.

Veel Syriers zijn gek op  het houden van zangvogeltjes. Dat er goed voor ze gezorgd wordt blijkt uit de foto die ik vanochtend maakte. De vogelkooitjes aan de muur hebben allemaal een dekentje dat in de nog steeds koude nachten zorgvuldig om de kooi gewikkeld wordt.  (zie onderaan).

Omstreden gebieden.

Veel mensen weten wel dat de Golan hoogvlakte in 1967 door de Israelies bezet is en dat Syrie eist dat dit gebied wordt terug gegeven voordat men eventueel tot een vredesovereenkomst met Israel wil komen.

Maar er is nog een ander gebied dat omstreden is. Ik werd daaraan herinnerd toen ik de kaart die ik gisteren gekocht heb eens goed bekeek. Op de achterkant van de stadskaart staat namelijk een kaart van het hele land. En dat hele land is niet alleen het Syrie zoals het bij ons op de kaart staat maar Syrie inclusief Hatay. Hatay is het stukje van Turkije dat aan de oostkant van de Middellandse Zee naar het Zuiden toe Syrie in steekt. Daar liggen steden als Ceyhan, Iskenderun en Antakya, waarvan de eerste twee belangrijke oliehavens en industriegebieden zijn. Volgens mensen die het weten kunnen was de belangrijkste reden voor Turkije om Noord-Cyprus te bezetten zelfs het veilig stellen van de doorvaartroute naar Iskenderun.

Die Syrische claim op dit gebied is niet geheel onterecht. Na de opdeling van het Ottomaanse rijk in 1923 werd Syrie, samen met Libanon een Frans protectoraat waarvan ook Hatay deel uitmaakte.

Hatay heette was toen de provincie Alexandretta. (Iskenderun is de Turkse naam voor Alexandretta).

De grote meerderheid van de bevolking was Arabisch en Arabisch was ook de omgangstaal in het gebied.

Ik moet nog eens uitzoeken wat er in het verdrag van Lausanne over Hatay al dan niet geregeld was, in ieder geval claimde de jonge Turkse republiek Hatay als behorende bij Turkije.

Om zich tegen die claim te verzetten dachten de Fransen dat het slim zou zijn om de bevolking van de  provincie Alexandretta middels een referendum de keuze voor te leggen om tot Turkije of tot Syrie te behoren.

Toen dit voornemen bekend werd, zo wil het verhaal, werd er door de Turkse regering een massale trek van etnische Turken naar Hatay georganiseerd met als gevolg dat bij het referendum een kleine meerderheid van de stemgerechtigden koos voor aansluiting bij Turkije. Hetgeen in 1939 ook daadwerkelijk gebeurde.

Nu is het organiseren van volksverhuizingen voor de Turken nooit zo'n probleem geweest, het meest recent naar Noord-Cyprus, zodat dit verhaal alleszins plausibel is.

Maar blijkbaar heeft Syrie zich tot op de dag van vandaag niet bij de toenmalige gang van zaken neergelegd.

De officiele kaart van Syrie vind je bij de foto's onderaan de pagina.

Woensdag 25 maart,

Vandaag heb ik niet zoveel te schrijven omdat ik het grootste deel van de dag in de Al-Assad bibliotheek heb doorgebracht. Die bibliotheek is zo'n dertig jaar geleden neergezet en je kunt er echt nog aan  af zien dat het ooit een perstigeproject was. Zou het niet zo zijn dat had de president er ook niet z'n naam aan geleend. Maar zoals bij veel prestigeprojecten is het verval onbarmhartig ingetreden. Dat is nu eenmaal hun lot in landen waar er na een voltooid prestigeproject zo snel mogelijk weer een nieuw prestigeproject moet volgen anders zou de geloofwaardiheid van een regime dat verder toch niet zoveel te bieden heeft immers op de tocht komen staan ?. Kortom, geen geld voor onderhoud !.

Dat is aan het gebouw dan ook duidelijk af te zien. De enorme ramen zijn al in jaren niet schoon gemaakt, binnen hangen op meerdere etages grote lappen die doen vermoeden dat daarachter bouwerkzaamheden worden uitgevoerd maar waarachter bij nadere inspectie niets lijkt te gebeuren.

De paar studiezalen die er zijn zijn overvol. Wat de bedoeling van die lege verdiepingen is is me (nog) een raadsel tenzij ze inmiddels zo bouwvallig zijn dat ze buiten gebruik gesteld zijn.

Er zijn maar een paar computers in het gebouw die bestemd lijken te zijn voor het personeel. Wel weer eens prettig om gewoon in de kaartenbakken te neuzen> Kost lekker veel tijd en na een uurtje weet je niet beter meer.

Voordat je hier naar binnen mag moet je natuurlijk weer je paspoort laten zien en worden je gegevens nauwkeurig genoteerd in een groot boek. Dat blijkt nog niet genoeg te zijn om te mogen lenen. Daarvoor heb ik een formuliert ingevuld en dan mag ik vrijdag terug komen om te kijken of ik een "leenvergunning"  krijg (alleen voor de studiezaal trouwens).

Vanavond heb ik bij een Armeense boekhandelaar een kaart van de stad gekocht. In de oude stad heb je die niet echt nodig dankzij de nog bijna geheel intacte stadsmuur. Daar loop je altijd wel tegenaan als je ronddwaalt. Volg je hem dan een tijdje dan kom je vanzelf weer uit bij Al Muqadeem, als je al niet eerder een andere bekende plek bent tegen gekomen. Verdwalen is in dit deel van de stad bijna onmogelijk. Maar daarbuiten is een kaart natuurlijk onmisbaar wil je naar adressen zoals de immigratiedienst, het Frans-Syrisch cultureel centrum etc.

Nu  (21.30 uur) ben ik weer aangeland in het cafe waar het gisteravond erg laat geworden is.

Dinsdag 24 maart,

Eigenlijk is het niet zo moeilijk om een verstoord waak/slaapritme te herstellen. Gewoon op tijd naar bed, er niet van uit gaan dat je gaat slapen maar wel met jezelf afspreken om uiterlijk acht uur op te staan. Zo gezegd , zo gedaan en ik weet nu al zeker dat het na middernacht geen enkele moeite zal kosten om in slaap te vallen.

De hoosbuien die gisteravond begonnen hebben de hele nacht en een groot deel van de ochtend aangehouden. Ook heb ik gemerkt dat de familie hier erg matineus is. Zo rond half vijf begint de bedrijvigheid. Voor mij heeft dat als nadeel dat wannneer ik ga douhen het warme water op is, of nog niet warm genoeg om onder de douche te gaan staan. Vanochtend was het net twintig graden. Bij een ochtendlijke buitentemperatuur van 8 graden in een onverwarmde badkamer is dat toch niet echt plezierig.

Gezien de regen heb ik de ochtend benut voor het bijspijkeren van m,n Arabisch, van belang omdat de olie voor m'n kachel op was. Het zinnetje luidt ongeveer zo: "Sabah in gieer, ma ladfak ietmeen liter mazout ? Alleen van die liter was ik niet zeker maar blijkbaar heet een liter hier ook een liter. Dit ging dus vlekkeloos totdat de olieman terug begon te praten. Het tellen boven de tien heb ik nog niet echt onder de knie dus het bedrg voor die twee liter petroleum, 23 pond (20 eurocent) moest dus wel even opgeschreven worden. Dat Salaam ten afscheid gaat dan natuurlijk vanzelf.

Om twee uur stonden Somar, de baas van de "makelaardij" en Toni op de stoep om me mee te tronen naar hun stamcafe. Somar blijkt ook nog eens voorzitter van de Syrisch-Braziliaande vriendschapsvereniging. Uit zijn dorp in het Zuiden is na de tweede wereldoorlog bijna zestig procent van de bevolking naar Brazilie en Argentinie vertrokken. Dat verklaart volgens hem ook de populariteit van het drinken van Mate. Toen de eerste emigranten terug kwamen voor familiebezoek namen ze de mate mee uit Zuid-Amerika. Voor de achtegebleven familie werd mate daardoor in eerste instantie een soort statussymbool. Later zijn ze de opwekkende werking zijn waarderen die de mate ook in Zuid-Amerika zo populair maakt.

De vereniging organiseert in de periode van 6 t/m 16 april een Syrisch-Braziliaans festival, gesponsord door de Braziliaanse ambassade, Unesco en nog wat NGO's, waarvoor ik natuurlijk meteen ben uitgenodigd.

Somar's vader heeft een boerderij en hij is ontzettend blij met de regen van de afgelopen tijd. Na zes jaar droogte washet bijna niet meer mogelijkom een rendabele oogst binnen te halen. Nu staan alle gewassen in volle bloei en lijkt een rijke oogst in het vooruitzicht. Ik zal dus niet zeuren over de regen.

Het is overigens verrassend hoeveel cafe's er in de buurt van Bab Touma te vinden zijn. Gewoon van het type bruine kroeg als in Amsterdam, alleen met een volstrekt ander, gemeleerd, publiek.

Achter mij zitten twee stelletjes waarvan de meiden zwaar gesluierd zijn, naast mij vier jongens met petjes die kaart spelen, tegenover mij een Australier die op z'n laptop een website aan het bouwen is voor een palestijns vluchtelingenkamp. Benden veel jonge vrouwen aan de waterpijp. Kortom, er moet in Nederland nog heel veel gebeuren  voordat de bier- en theedrinkers zich in dezelfde horecagelegenheid op hun gemak voelen c.q.  welkom zijn.

Wat natuurlijk helpt is dat hier niet veel gedronken wordt en dat je bij je eerste glas bier al een enorme hoeveelheid wortels, komkommer en nootjes krijgt aangereikt om je maag te wapenen tegen de effecten van de alcohol.

Al met al erg relaxed !. Ik blijf hier nog wel even zitten !,

(Ik probeer nog wat fotootjes van m,n verblijfplaats te uploaden. Of het lukt weet ik niet. Internet is vandaag supertraag)

Maandag 23 maart.

Na gisteravond rond half een naar bed te zijn gegaan werd ik vanmiddag pas om vier uur wakker. Dat is de prijs die je btaalt als je net doet alsof je geen chronish gezondheidsp[robleem hebt dat nu juist de reden is om in het voor- en najaar te kiezen voor een verblijf in een droog land.

Inmiddels is het half tien 's avonds en een uur geleden is er een strom losgebarsten. Sinds een half uur komt de regen bij bakken uit de hemel. Nu heeft het hier de afgelopen zes jaar nauwelijks geregend maar dat wordt dit jaar weer gedeltelijk goed gemaakt omdat er geen week voorbij gegaan is zonder een of twee dagen met regen. DE verwachting is dat dat in ieder geval nog tot eind deze week duurt.

Was het gisteren en eergisteren nog ruim 22 graden, vandaag blijft het kwik hangen op 19 graden. Kortom, tijd om te lezen, films te bekijken en Arabische woordjes te stampen. M'n huisbaas heeft de kachel aangestoken dus hoef ik ook geen kou te lijden.

Vandaag heb ik mijn "makelaar" nog even gesproken.Hij excuseerde zich voor het feit dat hij me zaterdag niet zelf rond kon leidenomdat hij wegens Novruz de stad uit was. Daauit leidt ik af dat hij van Koerdische afkomst is omdat dat de enige bevolkingsgroep is die Novrfuz echt viert. Eenentwintig maart is voor de rest van de bevolking een soort "liefdadigheidsdag" waarbij allerlei mensen zich inzetten voor goede doelen en de staatstelevisie de hele dag door allerlei projecten voor gehandicapten in beeld brengt.(INNedrald is naar ik meen sinds een aantal jaren 21 maart "Make a difference day", met een soortgelijke bedoeling.

IK benbenieuwd of het morgen weer droog is maar m'n eerste zorg is te bekijken hoe ik weer in een gewoon dag/nacht ritme kan komen.

Zondag 22 maart.

Vandaag  niet veel anders gedaan dan lekker lang uitgeslapen, net als de rest van de bewoners.

Inmiddels heb ik met iedereen kennis gemaakt. Het gezin bestaatuit vader moeder en een zoon. Verder is er een inwonende alleenstaande oom en woont er tijdelijk ook nog een neef in die voor zaken en Damascus.

Geen van allen spreekt iets anders dan Arabisch. In geval van nood kan de huisbaas z'n dochter bellen die redelijk Frans bleek te parten toen ik haar gisteravond ontmoette.

Ik heb de middag benut om aan het begin van de avond m'n opwachting te kunnen maken met in ieder geval de nodige beleefdheidsfrasen in m'n hoofd plus wat woorden die te maken hadden met het overhandigen van een kopie van m'n paspoort dat de verhuurder moet overleggen aan de politie.

Overigens heb ik wel zoveel mogelijk de radio aanstaan om te wennen aan het specifie Syrisch-Arabische accent dat wat zachter klinkt dan het Egyptisch Arabisch van m'n cusrsusmateriaal.

(die radio is weer een andere functie van m'n telefoon en is, aangesloten op m'n mobiele luidsprekerset van uitstekende kwaliteit)

Na een paar uurtjes de straat eens opegaan en ik heb nu een cafe gevonden waar ze nog steeds gratis WIFI hebben. Dit cafe richt zich nadrukkelijk niet op een Syrisch publiek gezien het feit dat ik voor twee kopjes koffie mar liefst 150 pond kwijt was, meer dan 2 euro. Ontzettend duur als je je realiseert dat een zelfde kop hooguit 25 pond kost terwijl ik in het Internet cafe voor een uur 50 pond betaal en daarbij ook nog eens gratis thee uitgeschonken krijg.

Ik zal de komende tijd dus maar gewoon het Internet cafe blijven gebruiken om m'n weblog te updaten en m'n mail te checken.

Verder ben ik door een deel van soukhs gelopen , heb een kopie van m'n paspoort laten maken en een schrift met wat potloden gekocht om m'n Arabische woordenlijstjes en wat verder voor m'n Arabisch van belang kan zijn bij te houden. Natuurlijk heb ik wel een doel m.b.t. wat en hoeveel ik de  komende weken wil leren maar of dat ook lukt is een tweede. Het wordt in ieder geval “huis, tuin en keuken Arabisch” en het gegeven dat ik hier in huis alleen maar met arabisch terecht kan moet wel helpen.

Om half zeven heb ik m'n opwachting gemaakt bij de familie die inmiddels in de ouderlijke slaapkamer woont en daar ook z'n tv plus de bank die eerder in “mijn” kamer stond naartoe verplaatst heeft. Nadat ik iedereen goedenavond heb gewenste en het doel van m'n komst had aangegeven moest ik natuurlijk gaan zitten en kreeg ik onmiddellijk een stuk chocoladetaart en koffie aangeboden. Meteen een gespraksonderwerp omdat de koffie werd geserveerd in Douwe Egberts espressokopjes.

Op mijn vraag “Ollanda ?” kreeg ik een uitvoerig antwoord dat zeker vijf minuten duurde. Wat ik daarvan begrepen heb is dat hier in huis een zekere meneer Donkers gelogeerd heeft die iets te maken heeft met het klooster in Deir Mar Musan. Hij zou de kopjes gegeven/opgestuurd hebben.

Het is natuurlijk niet zo gek dat hij, nu bleek dat ik in ieder geval iets begreep van wat hij zei, gewoon doorging met z'n verhalen. Ik heb even gewacht tot z'n vrouw de tafel ging opruimen om van de gelegenheid gebruik te maken om met een “Shukran” en “Salaam” afscheid te nemen om dit stukje te schrijven en wat foto's van m'n kamer te nemen die je kunt vinden in het fotoverslag onderaan deze pagina.

Zaterdag 21 maart.

Om te beginnen kom ik even terug op mijn  vorige berichtje over de verveeld kijkende dame in het restaurant. Ze was op TV !. Inderdaad een zangeres. Wat minder verveeld kijkend , maar niet echt swingend. Naar ik nu vermoed stonden (proeven van) haar laatste videoclips op dat telefoontje , wat verklaart waarom ze , en iedereen eromheen, er zo nodig naar moest kijken.

Door redenerend zou de dikste man dan haar manager moeten zijn geweest en de twee bijzitters een soort knechtjes/bodyguards, altijd goed voor je status hier !.

Vrijdag in Bab Touma.

Na het schrijven van m'n vorige berichtje heb ik eerst et internetcafe om de hoek opgezocht om m'n website te updaten en m'n mail te checken. Alles bij elkaar zo'n half uurtje en ook nog gelukt !.

Daarna Bab Touma, het hart van de christelijke wijk ingelopen. Op  vrijdag is Bab Touma de drukste wijk van de oude stad. Het Arabische deel ligt er uitgestorven bij wat volgende week waarschijnlijk een prima gelegenheid is om wat foto's van de architectuur te maken. Overdag, wel te verstaan, omdat zo aan het eind van de middag de straathandelaren actief worden om in het Islamitische vrijdagavondvermaak te voorzien.

Veel Islamieten onttrekken zich aan de rust van de vrije zaterdag om naar hartelust inkopen te doen in Bab Touma. Het zijn met name de damesmode- en schoenenwinkeliers die goede zaken  lijken te doen met veelal gehoofddoekte klanten. Zoals inmiddels wel bekend mag worden verondersteld wordt er door de moslimvrouwen thuis vaak wat anders gedragen dan op straat, zoals ook de gewaagde lingerie in de Arabische soukhs van deze stad al langer deed vermoeden.

Tamboers en trompetters.

Vandaag heb ik ook voor het eerst een christelijke drumband horen oefenen. Nog niet gezien overigens want achter de muur van een school, maar dat zal ongetwijfeld goed gemaakt worden bij een van de processies die hier rond de paasdagen plaatvindt waarbij alle rooms-katholieke denominaties van de oosterse kerk acte de presence zullen geven. Of de orthodoxe varianten dat ook op dezelfde dag vieren moet ik nog even uitzoeken.

Later op de avond blijkt ook het tamboer- en trompetterkorps van de Syrisch-orthodoxe kerk te oefenen. Met z'n dertigen staan ze op de binnenplaats van de kathedraal een zodanig geluid te produceren dat iedereen binnen een straal van vijfhonderd meter kan meegenieten. Als zij om 20.30 uur zijn uitgetrommeld en getoeterd gaat het tamboerkorps van de wat verderop gelegen Armeense kerk aan het werk......totdat om 22.00 uur de rust wederkeert. Ik word wel steeds meer benieuwd naar die processies.....

Na geld gehaald te hebben, maximaal 10.000 pond per keer (zo'n 130 Euro),  ben ik op een van de weinige terassen die de stad kent een kop koffie, nou ja nescafe, gaan drinken. Ik vroeg naar Nescafe met melk wat betekent dat je twee zakjes koffiepoeder krijgt vergezeld van een kwart liter warme melk in een kannetje. Dat is dus iets heel anders dan een cafe au lait die ik verwacht had. Weer een lesje voor een volgende keer.

Omdat ik hier toch een tijdje blijf heb ik met name de levensmiddelenwinkeltjes eens goed bekeken.

Op grond daarvan verwacht ik dat ik de komende weken niets tekort zal komen en dat de kosten van levensonderhoud hooguit zo'n 15% zullen zijn van wat ik in Nederland zou uitgeven.

Zelfs als ik de chocoladetaart van de Armeense banketbakker zou opeten, die ongeveer een vierkante meter groot is en tien centimeter hoog is.

Vuilnis- en andere auto's.

Vandaag ook eens goed gekeken naar de vuilophaaldienst. Het is opvallend hoe schoon de oude stad rond het weekend is. Overal zijn  mannen in oranje hesjes bezig de straat aan te vegen en rijden kleine vuilnisauto's van het merk Toyota rond. (Ik noem die dingen voor mijzelf , gezien het formaat, al jaren Toyauto).

Klein is wel nodig omdat het merendeel van de straten hier niet breder is dan twee meter zodat je je zelfs bij het passeren van de vuilniswagen plat tegen de muur moet drukken..

In “onze wijk” heeft de vuilnisauto trouwens een naam. Hij heet “Action !”, cursief in rode letters op beide kanten van de laadbak geschreven. Dat cursief betekent hier natuurlijk linkshellend, niets is logischer in het Arabisch als je een toonbeeld van aktie wilt zijn.

Voorin zit de bestuurder, op de achterbumper staat de lader.

Ziet de bestuurder ergens vuilnis(zakken) staan dan toetert hij even en stopt dan zo dat de belader het meteen in de laadbak kan gooien. Omdat de vuilniszakken hier ongeveer twee keer zo klein zijn als in Nederland vermoed ik dat de ruggen van de beladers hier ook wat langer meegaan.

Gistermiddag ook tegengekomen (toen ik erop ging letten): meerdere Volkswagenbusjes, modellen 1965-1973, twee Volkswagen kevers,en een Chevrolet Impala 1957. Zolang de benzine hier zo goedkoop is en de regen maar een paar dagen per jaar valt,  zullen ze nog wel een tijdje blijven rijden.

Bij “thuiskomst” om een uur of half zeven klinkt de mis die in de kerk vijftig meter verderop gehouden wordt door in m'n kamer.

De straat genaamd “De Regte”.

Sjeriah Al Muqadeem is de as van de oude stad. In  het Nederlands van de Statenbijbel “De straat genaamd “De Regte”. Hier doet het stadsbestuur er alles aan om het Romeinse verleden weer zichtbaar te maken. Nu liggen de Romeinse resten van Damascus zo'n meter of drie onder het huidige straatniveau terwijl de oude stad dicht bebouwd is.

Toch is het gelukt om in Al Muqadeem, op plaatsen waar sloop heeft plaatsgevonden, resten van de Romeinse zuilengalerij op hun oorspronkelijke plek terug te plaatsen. Er zal evenwel nog heel veel gesloopt moeten worden om alle zulrestanten in de straat te plaatsen. Ten eerste is de straat n u een stuk smaller dan in de Romeinse tijd, ten tweede ziet het er niet naar uit dat de eigenaren van de vele oude panden bereid zullen zijn tot sloop omwille van wat Romeinze fragmenten. Dit nog afgezien van het verlies aan culturele waarde dat daarmee gepaard zou  gaan en de terughoudendheid waarmee veel moslims staan tegenover overblijfselen uit tijden dat de profeet nog lang niet geboren was. Voor hen is het nog steeds goed bouwmateriaal. Maar ja, ik vond het Maupoleum ook wel iets monumentaals hebben en dat is al weer een tijdje geleden vermalen tot grondstof voor de wegenbouw.

Wellicht dat het project tot herplaatsing van de originele zuilfragmenten over een paar honderd jaar voltooid kan zijn. Ik verwacht eerder dat er binnen een tiental jaren sprake zal zijn van een virtule herinrichting van de straat in Romeinse stijl.

Driedimensionale verlichting zou hier een probate oplossing voor zijn. Je hoeft alleen maar de zuilengalerij van Apamea te projecteren en je bent er !.

(Zie voor foto's van de zuilengalerij van Apamea mijn website www.pimvandenberg.eu. Klik op “Syria” en op de pagina die volgt “Apamea”).

Eten en drinken.

Gisteravond een biertje gedronken in het “Art cafe” naast de Armeense kerk. Een bruine kroeg met veel artistiekerige types aan de (Libanese) rode wijn. Wel de rare gewoonte om het doodgewone Baradabier ongevraaghd te zerveren voorzien van een bodempje citroensap en een randje zout. Dat zal die “art” in de naam wel betekenen. Biertequila !.

 Omdat de menukaart niet bepaald overtuigde wat verderop naar restaurant Nikor gegaan. Een van die sfeervolle oude huizen die tot restaurant zijn verbouwd. Dit keer zonder franje en ook niet trendy. Gewoon zoals een goede horecagelegenheid behoort te zijn. Geowne prijzen en een goede kaart. Ik heb mezelf verwend met een bord mezze vergezeld van veel vers plat brood. Met een Barada daarbij bedroeg de rekening 250 Pond (4 euro).

Bij thuiskomst heb ik eerst de radiofunctie van m'n GSM uitgeprobeerd. Per slot van rekening heb ik een kleine JBL luidsprekerset meegenomen die zowel op m'n netbook als op de telefoon past.

Al zoekend ben ik uitgekomen bij “Radio Arabesque” wat op z'n Engels uitgesproken wordt maar uitsluitend Franse en Arabische muziek laat horen. Zo heb ik rond middernacht voor het eerst sinds jaren Adamo “Tombe la Neige” horen zingen. Er ligt tenslotte nog sneeuw in de bergen hier. (102.30  Mhz in Damascus)

Nog een half uurtje gelezen en rond middernacht gaan slapen.

Joe Speedboat

Wat dat lezen betreft, in Turkije heb ik in een adem, wat wil zeggen binnen zes uur, “Joe Speedboat” van Tommy Wieringa uitgelezen. Een boek dat al langer op m'n lijstje stond maar waar ik om mij onbekende redenen nog niet aan toe gekomen was.

Als er meer Nederlandstalige schrijvers zouden zijn die dit soort absurde vertellingen met zo'n vaart en humor uit hun pen kunnen krijgen zou ik ze zeker lezen. Niks geen “geleuter op de vierkante meter”, maar een spanned verhaal dat je ook nog terloops even naar Egypte en plaatsen als Luik en Rostov brengt en je kennis laat maken met de bizarre wereld van de armworstelaars.

Hou je van het soort absurdisme zoals in films als Happiness en Magnolia dan kan ik je “Joe Speedboat” zeker aanbevelen. Het beeld waarmee Wieringa Joe kennis laat maken met het dorp waarin hij gaat wonen riep bij mij associaties op met het beeld van de kikvorsman, die na te zijn opgeslurpt door een blusvliegtuig, in de top van een dennenboom belandt. Een geniaal project om de anatomie van de vrouw te ontdekken eindigt na een jaar in vier woorden:  “Er zit haar voor”...Dat soort humor en kwaliteit !.

Sabotage ?.

Gebedsoproepen van de moskee volgen het ritme van de omloop van de maan om de aarde. Dat kan betekenen dat je, als muezzin, 's ochtends wel heel vroeg je bed uit moet om je oproep te doen. Gelukkig heeft de Islam al snel het gebruik van geluidsinstallaties omhelsd zodat ook een muezzin nog een beetje aan z'n nachtrust toekomt. Later is daar ook nog eens een schakelklok aan toegevoegd terwijl de modernste oproepen computergestuurd zijn zodat de nuezzin niet eens meer hoeft na te denken over het exacte tijdstip van z'n oproep. In de4 christelijke wijk heerst een herenaccoord wat betekent dat de gebedsoproepen 's nachts niet versterkt worden. Dit ging allemaal goed totdat er een paar jaar geleden , net over de grens van de christelijke wijk een nieuwe moskee gebouwd werd. Een moskee waar het geld vanuit de golfstaten vanaf druipt. Te zien aan het in Damascus totaal misplaatste ontwerp, een superslanke, bijna honderd meter hoge, witte minaret met groene strepen en een wit gekoepeld hoofdgebouw. Zelfs de hoogste torens van de Oumayaden moskee reiken niet hoger dan 40 meter terwijl het gemiddelde gebouw in de oude stad niet hoger is dan tien meter.

Maar belangrijker is natuurlijk dat de afspraak om de oproepen 's nachts niet te versterken buiten de oude stad niet geldt. Vandaar dat er zo hoog mogelijk in de minaret krachtige luidsprekers zijn opgehangen zodat niemand de oproepen kan ontgaan.

Zo ook afgelopen nacht rond half vijf. Op volle kracht klonk het “Allah  Akhbar”,  gevolgd door zeker tien minuten Koranmeditatie totdat de geluidsband opeens op halve snelheid begon te draaien. Dit is althans wat ik ervan maak omdat het vanaf dat moment leek alsof er een koe stond te loeien.

Nu staat die moskee toevallig ook nog eens naast het enige groen dat er binnen de grenzen van de stad is overgebleven van wat eens de mooiste oase van het Midden-Oosten was en waar zelfs nog een paar Friese koeien rondlopen, maar het lijkt me sterk dat een van die koeien ergens in de moskee een microfoon te pakken heeft gekregen.

Dan is de gedachte aan sabotage zo gek nog niet. Belanghebbenden ?, uiteraard de bewoners van de oude stad, maar vlak ook de autoriteiten hier niet uit. Sinds de Amerikaanse inval in Irak zijn de betrekkingen tussen de golfstaten en Syrie behoorlijk bekoeld en zijn de Syriers de golfarabieren liever kwijt dan rijk. Een klein, voor iedereen merkbaar mankementje aan een zo opvallende moskee is dan een fijn gebaar van verstandhouding.

Zoeken.

Na een korte nacht vroeg opgestaan om uitgebreid te ontbijten en met de andere gasten Syrie-ervaringen uit te wisselen. Om half twaalf stond de agent van de makelaar, Toni Kouri, op de stoep. Doel: huizen laten zien en mij daarna een keuze laten maken.

Via de mail had ik van z'n baas Somar begrepen dat zoiets niet meer dan twee uur in beslag hoefde te nemen. De praktijk bleek evenwel te zijn dat ik om zes uur, volledig gevuld met sterke thee, koffie en drie glazen mate mijn nieuwe verblijfsruimte kon betrekken.

De bekende makelaarstrucs doen ook hier opgeld. Beginnen met het allerslechtste appartement dat je kunt bedenken. Dat bleek een schitterend oud huis te zijn met heel veel originele stijlelementen, Uitermate Spartaans ingerichte kamers een verwaarloosde badgelegenheid met als klap op de vuurpijl een binnenplaats die vol stond met bouwmaterialen en cementzakken. De eigenaar was aan het verbouwen maar was daar volgens Toni even mee gestopt, zodat ik geen last van bouwvakkers zou hebben.

Gelukkig was er nog meer in de aanbieding. Wat ik niet wist dat bij elk bezoek aan een woning Toni en de eigenaar ruim de tijd zouden nemen voor social talk waarbij ik werd volgegoten met thee en koffie vergezeld van mierzoet koekjes. Bij vertrek gaven Toni en de eigenaar je het gevoel dat je toch onmiddellijk ja had moeten zeggen. Toni omdat z'n courtage dan snel verdiend zou zijn, de eigenaar omdat de extra huurinkomsten toch wel erg welkom waren. Toch maar even doorgezet zodat ik na de bezichtiging van 6 appartementen om vier uur m'n keuze kon maken zodat ik sinds een half uurtje de tijdelijke bewoner ben van de pronkkamer van Sjeriah El Meske 2, nr. 3. Een smal straatje achter al Muqadeem in de wij Bab Touma.

Ik heb op deze manier wel een indruk gekregen van de uiterst sobere leefwijze van de Syrische middenklasse en de karige inrichting van hun woningen. Eigenlijk ook niet nodig omdat het leven zich minimaal negen maanden per jaar op en rond de binnenplaats afspeelt.

Nadat de keuze eenmaal gemaakt was ben ik met Toni, die in opdracht van kunstenaars objecten maakt, naar z'n atelier gegaan om daar Mate te drinken. Ik had altijd gedacht dat Mate alleen in Zuid-Amerika, en dan vooral Argentinie gedronken werd maar een vriendin van Toni wist me te melden dat na de Argentijnen Syriers de grootste matedrinkers ter wereld zijn en dan niet van een of ander lokaal mengsel maar van originele Argentijnse.

Met die vriendin had ik het trouwens wel getroffen omdat ze hydrologe bleek te zijn. Omdat ik me voorgenomen heb op deze reis een aantal gerenoveerde qanat's te bezoeken (eeuwenoude ondergrondse irrigatiesystemen die inmiddels geherwaardeerd wordem om hun efficiente gebruik van het schaarse (grond-)water in droge landen) torf ik bi toeval een gesprekspartner die me op weg kon helpen naar qanat's die ik wellicht nog niet uit de literatuur kende.

Ik heb haar mijn documentatie laten lezen die ik op m'n geheugenkaartjes had gezet en deze bleek toch wel zo actueel te zijn dat ze met moeite, en in overleg met Toni, twee qanat's in de nabijheid van Damascus wist te noemen die niet op een van m'n kaarten stonden. Van een daarvan bleek een oom van Toni gebruik te maken zodat we afgesproken hebben dat ik volgende week door hem bij z'n oom geintroduceerd zou worden voor een bezoekje.

Natuurlijk kon ik ook m'n nieuwsgierigheid naar de processies niet onderdrukken zodat ik nu weet dat de Syrisch-Orthodoxe, de Maronitische, de Rooms-Katholieke, en de Armeense kerk samen zowel op goede vrijdag als op 1e paasdag in  processie door Bab Touma en Bab Sharqi trekken en dat dat de grootste gebeurtenis van het jaar in deze wijken is. Toni zei me vooral te letten op de maagdenstoet, tienermeisjes die in het blauw en wit gekleed zouden gaan kleuren die in dit deel van de wereld de maagd Maria verbeelden.

M'n nieuwe verblijfplaats.

Toen ik hier naartoe ging had ik nog gehoopt op een heel huisje met binnenplaats voor mezelf. Nadat ik deze eenmaal gezien had heb ik toch maar besloten een appartement te nemen waarbij ik de binnenplaats en faciliteiten zoals bad, keuken en sanitair met de familie deel,zodat ik nu de mooiste en grootste kamer van het huis in beslag neem. De kamer is zo'n dertig viernate meter groot en wordt gedomineerd door een drie meter hoge spiegel met een gigantische houten omlijsting. Van de twee grote zitbanken is er een vervangen door een bed (gasten moeten dus op de overgebleven bank slapen) en naast nog een losse fauteuil is er een formica tafeltje met de wereldberoemde plastic tuinstoel geplaatst (deze keer blauw) om als werkplek te dienen. Verder staat er nog een glazen commode waarop inmiddels de boeken die ik heb meegenomen staan. Als decoratie dienen drie vazen vol kunstbloemen, een grote zwarte vaas, een servies met Duitse(?) bierpullen, wat glaswerk een beeldje van de maagd Maria( inderdaad blauw-wit gekleed), een icoon van dezelfde maagd maar dan met kind en een backgammon set.  (Foto's daarvan volgen later).

De reden om toch voor deze oplossing te kiezen is dat de zelfstandige woningen allemaal in een vergaande mate van verwaarlozing verkeerden waarbij het ook nog niet eens zeker was of er wel warm water zou zijn. Bij sommige had ik het idee dat ze al jaren leegstonden of hooguit een paar weken per jaar gebruikt/verhuurd werden. Meestal ontbrak een koelkast en in maar een van de woningen heb ik een wasmachine gezien waarvan niet zeker was of die zou werken.

Nu ben ik van alle (gedeelde) gemakken voorzien, krijg gev raagd en ongevraagd koffie en thee terwijl ik me geen zorgen hoef te maken als iets  niet naar behoren functioneert omdat de andere bewoners er nog meer belang bij hebben dan ik om dat soort problemen zo snel mogelijk te verhelpen.

Het bluetooth mysterie.

Ik heb me de hele dag het hoofd gebroken over iets wat mij gisteravond overkomen is en waarover ik nog even geaarzeld heb om erover te schrijven.

Het gaat om het volgende. Zoals de meeste moderne telefoons heeft ook mijn Nokia N95 de mogelijkheid om berichten draadloos te vezenden. Het zijn er zelfs drie, een infrarood verbinding, een Bluetooth verbinding en, softwarematig, de mogelijkheid om als WIFI-modem te werken.

Alle drie de verbindingsmogelijkheden hebben hun eigen karakteristieken. Infrarood contact verondersteld dat de apparten die met elkaar communiceren elkaar kunnen “zien”, Wifi biedt de mogelijkheid tot versleuteling en codering en kan allleen berichten verzenden terwijl Bluetooth de mogelijkheid biedt tot twee-weg communicatie met als beperking dat dit slecht over een afstand van tien meter kan plaatsvinden.

Op je telefoon kun je instellen dat deze Bluetooth signalen en berichten automatisch ontvangt zoals dat op mijn toestel het geval is.

Toen ik gisteravond de tamboers en trompetters op de binnenplaats van de Syrisch-Orthodoxe kathedraal aan het filmen was kreeg ik vier keer een piepje te horen als teken dat er een bluetooth bericht was binnengekomen. In het restaurant heb ik deze even bekeken en ik bleek twee  aal het bestand “sex.mp3” en twee maal het bestand “love.rm” ontvangen te hebben. Toen ik deze bestanden probeerde te openen werd dat door m'n telefoon geweigerd.

Toen herinnerde ik me opeens dat ik in november in de soukh die hier zo'n kilometer of twee westelijker ligt het bestand “sex.mp3” op dezelfde manier ontvangen heb.

Het is een raar idee dat er iemand is die vorig jaar tussen honderden mensen binnen tien meter afstand van mij dat bestandje verzonden heeft en dat dezelfde persoon zich opeens zou bevinden tussen de hooguit tien mensen die naar de dertig tamboers en trompetters stonden te kijken., waarvan zeker meer dan de helft verder dan tien meter eg stond. Omdat ik de berichtjes niet ter plekke heb opengemaakt  heb ik de kans om ter plekke mogelijke “verdachten” te spotten gemist.

Nu is het wel zo dat je een berichtje kunt labelen om automatisch te verzenden als een andere telefoon met bluetooth in de buurt, dus binnen tien meter, komt.

Op dit moment kan ik drie opties bedenken:

-het is een geintje van jongens in Damascus die deze bestandjes in hun teefoon hebben opgeslagen met een automatische verzendopdract;

-het is een manier van klantenwerving voor de hier weliswaar niet verboden prostitutiescene waarvoor het openlijk werven van klanten wel verboden is;

Last, but not least is het een fijnzinnige methode van een van de acht soorten geheime diensten hier om je te laten weten dat je in Syrie nooit alleen bent.

Navraag bij Tony en z'n vriendin heeft me niet verder op weg geholpen. Z'n vriendin opteerde voor de laatste optie, Tony hield het op de eerste, maar geen van beiden wist het zeker.

Wie het weet mag het zeggen !. Mocht het nog een keer gebeuren dan zal ik zeker meteen het bericht bekijken en direct daarna de mensen in een straal van tien meter om me heen.

Tot slot voor vandaag.

 Zoals jullie gezien hebben heb ik in deze post tussenkopjes geplaatst omdat ik merkte dat ik toch wel erg lange lappen tekst schrijf. Ik hoop dat daardoor het overzicht een beetje behouden blijft.

Morgen is het hier zondag en ik zal me maar eens conformeren an het feit dat dat, inieder geval ein deze wijk van Damascus een rustdag is. Mocht ik me vervelen dan hoef ik per slot van rekening maar vijfhonderd meter te lopen om in een gewone werkdag te belanden.

Ik ga proberen uit te zoeken of ik ook de fotoboekfunctie van m'n webpagina aan de praat kan krijgen.

 Mocht dit lukken dan zie je dat vandaag al op deze pagina's.

Wat ik niet ga proberen is om de diacritische tekenset aan het werk te krijgen omdat dat zou betekenen dat ik de tekst twee keer moet redigeren. Prettig weekend !

Vrijdag 20 maart.

Gisteravond gegeten in een van die nieuwe trendy restaurants in de oude stad, “Shadows” geheten.

Doelgroep van dit soort restaurants zijn de jonge “noveaux riches” van Syrie die in hun vroegere “hang-ouit” , Beiroet, niet meer zo welkom zijn. (d.w.z.. Dat hun vroegere speelplaatsen alleen maar te vinden waren in de overwegende Christelijke delen van Libanon, in de delen waar Hezbollah de bss is kunnen Syriers nog steeds makkelijk terecht, maar daar valt weer weinig te “spelen”).

“Shadows” ziet eruit of het al een paar honderd jaar bestaat maar is vorig jaar bijna geheel nieuw gebouwd. Het interieur daarentegen is strak zwart gekleurd en verlicht met halogeenlampen. Meubilair, hoe kan het anders, Philip Starck en twee grote platte beeldschermen die elk een ander tv-programma lieten zien, gelukkig zonder geluid.

Behalve het interieur was een andere aanwijzing dat het om een trendy restaurant ging de keuze uit soorten bier, te weten:Heineken, Corona en Philadelphia in plaats van het hier gebruikelijke Barada (lokaal bier) of Efes (goed Turks bier). Na mijn keuze voor Phialdelphia, werd dit ook nog eens keurig uit het blikje uitgeschonken zodat ik er tenminste zeker van kon zijn dat ik toch niet stieken Barada in m'n glas zou krijgen

Toen ik om een uur of 9 binnenkwam waren er pas drie bezoekers die gezellig , ieder voor zich , aan het telefoneren waren. Blijkbaar in afwachting van de komst van de belangrijkste gast, want behalve wat mezze, hadden ze nog niets besteld.

Door een van de bellers werd regelmatig de gerant erbij gehaald om ook iets in de telefoon te roepen. Dit ging wel zo'n twintig minuten door totdat ze alledrie rechtop gingen zitten en de gerant binnenkwam in het gezelschap van een gedrongen, zwartharige, verveeld kijkende dame van een jaar of dertig. Nu zijn verveeld kijkende dames een mensensoort die onder de rijke bourgeoisie van het Midden-Oosten  de meeste voorkomende soort, wat ze uniek maakt is hoe verveeld ze kunnen kijken.

Nadat iedereen haar een handje had gegeven, ook de gerant natuurlijk, en het voltallige personeel was aangerukt om water in te schenken, drankjes aan te reiken en de tafel vol te zetten met voedsel, was wel duidelijk dat het hier ging om de belangrijke gast. Nu zou je verwachten dat de telefoons van tafel zouden verdwijnen om plaats te maken voor een normale conversatie. Het tegendeel was het geval.

De dikste , en dus de belangrijkste, man van het gezelschap haaalde opnieuw z'n toestel tevoorschijn om dat aan z'n tafeldame te laten zien waarbij ik hoorde dat er muziek werd afgespeeld, een vrouwenstem die moderne Arabische liefdesliedjes zong. Ook de twee andere heren van het gezelschap, evenals de gerant en de rest van het personeel,  kwamen successievelijk naar het schermpje kijken en , voordat iedereen het schermpje bekeken had waren we al zo'n twintig minuten verder.

Wat mij daarbi het meest opviel is dat de dame al die tijd geen woord zei en steeds verveelder voor zich uit zat te kijken.

Ik ben toen maar begonnen aan m'n uiensoep, er stond werkelijk geen enkel Arabisch gerecht op de kaart, gvolgd door een gigot d'agneau, die werkelijk niet te eten was. Taai en koud en dan ook nog eens vergezeld van slappe frietjes en doodgekookte aubergines en tomaten..

Dt werd weer een beetje goed gemaakt door uitstekend chocoladegebak met amandelen dat ik als dessert kreeg voorgeschoteld.

Al met al toch zo ongeveer het slechtste eten dat je In Damascus voorgeschoteld kunt krijgen en ook , voor Damasceense begrippen, erg duur, 920 pond, zo'n 12 Euro.

Eenmaal buiten heb ik de jongen die daar de kooltjes voor de nagileh's maakt (het meeste nederige baantje dat je in een cafe of restaurant in het Midden-Oosten kunt hebben)  gevraagd  of hij misschien wist wie die mevrouw was die alle aandacht naar zich toegetrokken had. Hij noemde een naam en zei dat het een beroemde zangers was en gaf daarbij ook nog even te kennen dat ze er wel een uur over gedaan had om het restaurant te vinden. Achteraf verklaarde dat natuurlijk waarom die gerant zo vaak aan tafel geroepen werd om de telefoon te beantwoorden. Gewoon om aanwijzingen te geven ov er hoe ze (off haar chauffeur) het restaurant zou kunnen vinden. Niet zo heel gek want tot voor  kort mijdden rijke Syriers de oude stad als de pest. Wonen deed je daar al 150 jaar niet meer en inkopen doe je in een van de nieuwe shoppingmalls naar Beiroet's (dus Amerikaans) model. Om dan opeens in het labyrinth van de oude stad je weg te kunnen vinden is dan echt teveel gevraagd.

Onderweg naar huis snel twee blikjes Efes en een pakje Gauloises gekocht. (samen 130 pond (2 euro)

om daarna in m'n kamerop m'n netbook naar de film “Il Divo” te kijken.

Fascinerend hoe hier een portret wordt geschetst van Guilio Andreaotti als “godfather” van de Italaanse christen-democraten. Een godvrezende, goed katholieke cynicus, die in de film zegt dat het kwade nodig is om het goede te laten overwinnen en dat alle god dat begrijpt. Waarmee hij een rechtvaardiging vindt voor z'n betrokkenheid bij de vele politieke moorden  en intriges in de Italiaanse politiek in de periode tussen 1968 en 1994.

Zien die film !.

Vanochtend lekker lang uitgeslapen om daarna. omdat het regent, een paar uurjes te lezen in “After Tamerlane”, een boek waarin een overzicht wordt gegeven van de nieuwste historische inzichten over de opbouw en teloorgang van imperia in de periode tussen de 14e en 21e eeuw. Je moet er natuurlik belangstelling voor hebben, maar twee inzichten waren nieuw voor me. De eerste dat het antwoord op de vraag waarom de ontwikkeling van China vanaf de 25e eeuw stagneerde moet worden gevonden in het feit dat  China op dat moment zo ver onwikkeld was dat de stimulans tot verdere ontwikkeling ontbrak. Het land keerde zich naar binnen omdat er in de buitenwereld niets te halen zou zijn dat voor China's ontwikkeling van belang kon zijn en alle aandacht ging vanaf die tijd uit naar het behouden van wat bereikt was.

Een tweede, misschien minder verrassend inzicht,dat Rusland, zeker van de 17e eeuw beschouwd moet worden als een Europees land. Nadat de moskovieten zich in de 16e eeuw definitief losgemaakt hadden van de “Gouden horde” zou de nieuwe elite behoefte hebben gehad om een eigen culturele identiteit te ontwikkelen tegenover die van de khanaten in het Oosten en Zuiden en die van die Pools/Litouwse katholieken in het Westen. Daartoe werd aansluting gezocht bij de culturele waarden van West-Europa die tot op de dag van vandaag zijn geworteld in de Russische politiek (Karl Marx was natuurlijk ook geen Rus evenmin als het soort kapitalisme  dat Rusland nu kenmerkt een Russische uitvinding is).

Nog twee aardige observaties tot slot (en dat pas na 70 pagina''s), Venetie als Byzantijnse voorpost in het Westen (zie de arcitectuur) en Kiev (tot de mongoolse invallen in de 11e eeuw) als Byzantium's meest Noordelijke voorpost.

De zon is inmiddels gaan schijnen , dus ga ik nu maar weer de stad in. Wat boodschappen doen, wat rondkijken, de “makelaar” opzoeken om af te spreken hoe laat we morgen naar woningen gaan kijken en alvast wat geld uit de automaat halen om het voorschot van de huur te kunnen voldoen.

 Donderdag 19 maart.

Vanochtend om 8.00 uur opgestaan, ontbeten (de in Turkije gebruikelijke combinatie van tomaten,komkommer, feta gecombineerd met brood met jam, yoghurt, kersensap en thee.

Om half tien uitgechect om daarna , voor de zekerheid, nog 50 Turkse ponden uit de ATM te halen en 30 Euro alvast om te wisselen in Syrische ponden.

Op 100 meter van m'n hotel is de stopplaats voor de dolmus. Vandaar uit gaan er twee lijnen (5 en 18) naar het Otogar dat aan de rand van deze redelijk  grote stad ligt. Voor 1 lira ben je er in twintig minuten.

Ik had begrepen dat de rechtstreekse bus naar Damascus om 11 uur zou vertrekken maar eenmaal ter plaatse bleek dat pas om 11.45 uur het geval te zijn.  Nog ruim gelegenheid voor een kop koffie en een uurtje lezen.

Gezien de 18 lira die ik kwijt was voor de bus van Adana naar Antalya, zo'n 200 kilometer, rekende ik voor de rechstreekse bus naar Damascus op minstens het dubbele. Toen de man aan de balie mij 15 lira en m'n paspoort vroeg, met daarbij de mededeling dat ik m'n paspoort in de bus terug zou krijgen dacht ik dat het om een aanbetaling ging waarna je, na een check op het al dan niet aanwezig ziin van een geldig visum in je paspoort, alsnog de hoofdsom zou moeten betalen.

Dat bleek en vergissing te zijn, het verschil in brandstofprijs tussen Turkije en Syrie is zo groot dat de rit blijkbaar ook voor 15 lira rendabel is. Voor deze rit leek me dat niet helemaal het geval omdat er maar tien passgiers in de luxe touringcar zaten..

Dat heeft wel een heel groot voordeel. Duurde mij n vorige passage over de grens, met een volle bus, bijna 1 ½ uur, nu waren we er in ruim een half uur overheen.

Daar moet im wel bij zeggen dat op het moent dat wij de grens overgingen de goeverneur van Aleppo met cortege op werkbezoek was in het Syrische grensstation. Daarbij hoort in dit land nu eenmaal de verplichte cameraploeg die alles vastlegt voor het avondjournaal. Gelukkig hoefde ik deze keer, niet zoals tien jaar geleden in het station  van Aleppo vragen te beantwoorden zoals “Wat vindt u van Syrie ?, Hoe vindt u de service van het personeel hier ? , etc.

Helaas kon ik niet voorkomen dat ik toch wel uitvoerig gefilm werd maar ik denk dat je ook hier niet met twee keer een minuut per tien jaar met je kop op TV enige bekendheid verwerft.

Omdat Nederlanders niet vooraf een visum hoeven te regelen gebeurt het vertrekken van het visum aan de grens. Daarvoor ga je eerst naar de chef van dienst die bekijkt of je paspoort inderdaad Nederlands is. Is hij accoord met de grensprocedure dan ga je vervolgens naar het wisselloket van de Nationale Bank van Syrie waar je de 35 dollar voor je paspoort betaalt. Nu is het in deze contreien niet zo handig om dollars mee te nemen dus heb ik het er maar op gewaagd in Euro's te betalen. Geheel zonder slag of stoot gaat dat natuurlijk niet maar omdat het vorige keer , met veel gedoe, ook gelukt was om met Syrische ponden te betalen ging ik ervan uit dat het wel moest lukken..

Dankzij interventie van de assisten van de buschauffeur werd een moeilijke discussie gauw de kop ingedrukt en ging de man van de bank m'n gegevens invoeren in z'n computer. Dat ' ie dat niet echt prettig vond was wel aan z'n gezicht te zien. Blijkbar had hij nog niet zoveel ervaring in z'n werk. Met een Arabisch toetsenbord moest hij de gegevens uit m'n paspoort overzetten aan de hand van conversietabel Arabisch/ Romeins schrift. Als dat dan ook nog met een vinger gaat dan kun je je voorstellen dat Willem Jan van den Berg, geboren te Nijmegen  en wonende te Amsterdam met een paspoort uitgeegven door de Burgemeester van Amsterdam niet het meest handige is dat je aan deze grens kunt overleggen. Zo'n man maak je pas blij met Ben Ali geboren in Epe en woonachtig te Ede, alleen die namen van Nederlandse funcionarissen blijven lastig, in Nederland hebben we geen Bey en zelfs geen prefect. Dan is burgemeester natuurlijk nog verre te verkiezen boven commissaris der politie te.....

Het resultaat van deze wisselhandelingen is een recu dat uit een dot-matrixprinter komt. Dat is in ieder geval wel snel. Met dit recu ga je weer naar het hoofd van dienst die er eenn paraaf opzet waarna je je meldt bij het lokt waar de visa worden afgegeven en gestempeld. Hier ook weer een computer met Arabische lettertekens maar nu bediend door een ervaren kracht die er ook zichtbaar plezier in had om het zo snel mogelijk te doen en die nog vriendelijker werd toen ik in vloeiend Arabisch mijn adres en huisnummer en Dmascus wist te melden. Uiteraard had ik dat tevoren ingestudeerd maar het effect was er niet minder om. Binnen vijf minuten stond ik weer buiten, nog steeds vergezeld van de assisten van de chauffeur. Een niet onterechte luxe bleek want de bus was alweer verder doorgereden voor de bagagecontrole die bijna was afgerond.. Gelukkig hoefde ik m'n koffer niet meer open te maken want er bleek al een smokkelaar betrapt te zijn en ik heb weleens begrepen dat een per bus voor het douanepersoneel genoeg is om per dag voldoende smeergeld te vangen.

Omdat Syrie een zoveel goedkoper land is dan Turkije vraag je je wel af wat de moeite waard is om vanuit Turkije naar Syrie te smokkelen.

Een lucratieve route voor de busmaatschappij is het wel als gevolg vanals je de verdiensten door het verschil in brandstofprijs in Turkije en Syrie.

In Turkije betaal je voor een liter diesel al gauw 2 lira (ongeveer een Euro). In Syrie kost diezelfde liter zo,n 10 eurocent. Als je nagaat dat zo'n bus in een keer 500 liter tankt dan rij je hel goedkoop naar Damascus en, als je vlak voor de grens op de trugweg nog eens tankt kunnen daar in Turkije nog behoorlijk wat kilometers voor de Turkse passagiersprijs van worden gereden terwijl je dan tegnover die ander Turkse maatschappijen die niet naar Syrie rijden 450 Euro bespaart. Kortom, ze zouden de reis naar Damascus best gratis kunnen maken.

In Antakya heb ik overigens wel verhalen gehoord dat het voor “die-hard” onderhandelaars mogelijk is om  je voor 5  lira per taxi naar Aleppo te laten rijden. Met de volle tank uit Syrie kun je immers bijna een week met je taxi door Antakya rijden voor het normale , hoge, Turkse taxitarief.

Wat de reis zelf betreft is me nu eens opgevallen hoe groen het gebied tussen Antakya en Aleppo in deze tijd van het jaar is, ook heb ik nu wat beter gelt op de Byzaantijnse resten aan de linkerkant van de weg in het niemandsland tussen Turkije en Syrie. Omdat ik ongeveer wist waar ze lagen had ik net genoeg tijd om een baptysterium te kunnen onderscheiden waaruit ik opmak dat het de resten van een kerk zijn. Overigens een van de vele in de “dead cities'”in de provincie Aleppo.

De wegsplitsing tussen die naar Aleppo en Damascus is voor veel mensen die dachten rechtstreeks met de bus van Antakya naar Aleppo te kunnen reizen een bekend plek. Hier wordt je onverbiddellijk de bus uitgezet als je een kaartje voor Aleppo hebt gekocht en de bestemming van de bus Damascus is.

De lokale minibuschauffeurs weten dit en er staan er dan ook altijd een of twee stand-by om je voor hetzelfde bedrag als je voor de hele rit vanuit Antakya betaald had de laatste twintig kilometer naar het busstation van Aleppo te brengen. Reis je vanuit Antakya naar Aleppo verzeker je er dan tevoren van dat de bus er ook echt naar toe gaat. Hoor je ze tussendoor ook Chams als bestemming roepen neem dan een andere bus (Chams is de Turkse naam voor Damascus, blijkbaar gaan ze er van uit dat Europese toeristen deze naam toch niet kennen.)

Tot aan Homs gaat de reis door een vrij eentonig landschap met een keur van lelijke dorpen en stadjes en van tijd tot tijd een herkenbare nederzettingsheuvel uit veel vroeger tijden. Zo'n kilometer of twinitg ten Zuiden van Homs begint de woestijn die doorloopt tot in de buitenwijken van Damascus. Een desolaat landschap met op de achtergrond de bergrug van de Anti-Libanon waar deze maand nog steeds  sneeuwsporen te zien zijn.

De reis eindigt in het Noordelijke busstation van Damascus. Eigenlijk niet meer dan vijf , naast elkaar ,liggende  perrons.

Zo gauw de bus stopt dringen de taxichauffeurs zich op om je behulpzaam te zijn en je naar je bestemming te vervoeren.

Het beste is evenwel om je niet te laten aflieden en stoicijns je koffer uit de bus te halen en van het terrein af te lopen. Daar staan rijen taxi's. Word je daar aangesproken vraag dan gewoon “meter?” waarna het gros van de chauffeurs het laat afweten.. Met de weinigen die dan nog overblijven kun  je onderhadelen over een meterprijs of een vaste prijs.

In mijn geval maakte ik een prijs van 200 Pond af waar het met meter in de buurt van de 150 en 175 zou hebben gelegen. Heel wat beter dan de 1500 Pond die de chauffeurs die bij de bus stonden offreerden. Toch zag ik dat de enige Europeaan in de bus juist met deze chauffeur in zee ging.

Deels aan zichzelf te wetn omdat 'ie meende met drie enorme stukken bagage te moeten reizen. Dan heeft zo'n chauffeur al gauw een stuk beet en dan ben je heel erg knap als je dan nog van hem af komt.

(dus nooit meer dan een stuk bagage per persoon meenemen)

Om half zes was ik al op m'n adresje in Damascus, het Damascus Hostel in de wijk Bab Sharqi, in het Oostelijke deel van de oude stad. Waar ik uiterste hartelijk ontvangen werd. Binnen vijf minuten werd de thee met cake gepresenteerd en werd me de,door mij in November vergeten laptopbatterij overhan digd, vergezeld van de opmerking dat ik altijd wat mocht vergeten en dat ze dan voor het vergeten voorwerp zouden zorgen tot ik weer terug zou komen. Een vorm van klantenbinding dus !.

Voor de komende twee nachten heb ik nu een kamer op de bovenste verdieping van het huis die je via een nogal gammele buitentrap bereikt. Omdat de andere kamer in dit deel van het huis leeg staat heb ik de badkamer geheel voor mezelf.

Ik schrijf dit verhaaltje nu in een cafe waar tot eind vorig jaar nog draadloos internet beschikbaar was.

Blijkbaar was dit een tijdelijke verworvenheid omdat  Damascus vorig jaar de culturele hoofdstad van de Arabische wereld was, want sinds 1 januari van dit jaar is Internet alleen maar beschikbaar in de Internetcafe's in de stad.  Maar daar moet je je legitimeren en is een groot aantal websites afgesloten. Nu denk ik dat de censuur op  berichten die je op je eigen , Nederlandstalige, website zet, wel mee zal vallen en als je dit kunt lezen dan is dat ook zo.

Het is nu in ieder geval bete dan tien jaar geleden toen er in heel Syrie nergens toegang tot internet mogelijk was.